Μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης είναι η Κοίμηση της Θεοτόκου, η οποία εορτάζεται απ’ άκρη σε άκρη της χώρας μας το Δεκαπενταύγουστο. Το ιερό πρόσωπο της Παναγίας, της Μητέρας του Ιησού Χριστού, έχει εμπνεύσει από βυζαντινούς υμνωδούς μέχρι νεοέλληνες ποιητές, ζωγράφους και μουσικούς, πεζογράφους και τραγουδοποιούς…οι ονομασίες της Παναγίας και προσωνύμια που της έχει δώσει ο λαός είναι χιλιάδες.
Η Παναγιά η Μεγαλόχαρη, η Κυρά, η Τσαμπίκα, η Καθολική, η Βρεφοκρατούσα, η Ελεούσα, η Θαλασσινή, η Φανερωμένη, η Οδηγήτρια, η Γλυκοφιλούσα, η Γαλατούσα, η Γιάτρισσα, η Μεγαλομάτα, η Θρηνούσα, η Εκατονταπυλιανή, η Γιάτρισσα, η Μυρτιδιώτισσα, Σουμελά, η Πολίτισσα κ.α. Ιδιαίτερα γνωστά είναι τα επίθετα Μεγαλόχαρη και Φανερωμένη. Η δεύτερη προσωνυμία αποδίδεται σε εικόνες που φανέρωσαν την ύπαρξή τους με κάποιο θαύμα. Πολλές φορές, αυτό γίνεται μέσω κάποιου οράματος, όπως η εμφάνιση της Παναγίας στη μοναχή Πελαγία και η εν συνεχεία ανεύρεση της εικόνας της στις 30 Ιανουαρίου του 1823.
Σύμφωνα με την παράδοση, όταν η Θεοτόκος έμαθε από τον Θεό για τον επικείμενο θάνατό της, ανέβηκε σε ένα βουνό ανατολικά της παλαιάς πόλης της Ιερουσαλήμ, στο όρος των Ελαιών, για να προσευχηθεί και να προετοιμαστεί, δίνοντας τα υπάρχοντά της σε δύο χήρες γειτόνισσες. Από εκεί ειδοποίησε τους Αποστόλους να είναι έτοιμοι για το γεγονός. Όμως, επειδή κατά την ημέρα του θανάτου Της ορισμένοι Απόστολοι δεν βρίσκονταν στα Ιεροσόλυμα, λέγεται ότι μια νεφέλη τους έφερε κοντά Της.
Η Κοίμηση της Θεοτόκου συνέβη στο σπίτι του Ευαγγελιστή Ιωάννη, όπου διέμενε η Παναγία και αφού της έκλεισαν τα μάτια, μετέφεραν το νεκροκρέβατό της στον κήπο της Γεθσημανής, όπου και την έθαψαν. Κατά τη μεταφορά του λειψάνου της, φανατικοί Ιουδαίοι αποπειράθηκαν να ανατρέψουν το νεκροκρέβατό της, αλλά τυφλώθηκαν. Μόνο ένας από αυτούς κατόρθωσε να το ακουμπήσει, όμως, λέγεται ότι μια αόρατη ρομφαία τού έκοψε τα χέρια.
Οι πρώτες μαρτυρίες για τον εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου εμφανίζονται τον 5ο αιώνα μ.Χ., στην εποχή που συγκλήθηκε η Γ’ Οικουμενική Σύνοδος της Εφέσου (451), που καθόρισε το θεομητορικό δόγμα και έγινε αιτία να αναπτυχθεί η τιμή στο πρόσωπο της Θεοτόκου. Για πρώτη φορά φαίνεται να γιορτάστηκε στα Ιεροσόλυμα στις 13 Αυγούστου και λίγο αργότερα μετατέθηκε στις 15 του ίδιου μήνα.
Η Κοίμηση της Θεοτόκου δεν είναι ένα πένθιμο γεγονός για το ελληνικό λαό, επειδή η Παναγία «μετέστη προς την ζωήν». Οι γιορτές και τα έθιμα που τηρούνται σε όλη τη χώρα είναι πολλά.
Δεκαπενταύγουστος στις Παναγίες του Έβρου:
Η Παναγία Κοσμοσώτειρα
Προστάτιδα των απανταχού Θρακιωτών.
Στον ιστορικό Ιερό Ναό Παναγίας Κοσμοσώτειρας στις Φέρες.
Η Παναγία του Έβρου
Στην Ιερά Μονή “Παναγίας του Έβρου” στη Μάκρη Αλεξανδρούπολης.
Η Παναγία Κρημνιώτισσα
Στο ομώνυμο εξωκλήσι της Σαμοθράκης.
Η Παναγία Καμαριώτισσα
Στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο λιμάνι της Καμαριώτισσας Σαμοθράκης.
Παναγία του Έβρου
Παναγία του Έβρου
Η Παναγία η Πορταΐτισσα
Στην Ιερά Μονή Κορνοφωλιάς Σουφλίου (Μετόχιον της Ιεράς Μονής Ιβήρων Αγίου Όρους).
Η Παναγία Τρυφώτισσα
Στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου Αλεξανδρούπολης.
Η Παναγία της Απολλωνιάδας της Μικράς Ασίας
Στον Ιερό Ναό Αγίας Κυριακής Αλεξανδρούπολης.
Η Παναγία Γαλακτοτροφούσα
Η Παναγία Οδηγήτρια ή Ελεούσα
Η Παναγία Κυκκώτισσα
Στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης.
Παναγία Ελευθερώτρια
Παναγία Ελευθερώτρια
Η Παναγία της Δαδιάς
Στην Ιερά Μονή Γενεθλίου Θεοτόκου Δαδιάς Σουφλίου.
Η Παναγία Ελευθερώτρια
Στον Καθεδρικό Ναό Παναγίας Ελευθερώτριας στο Διδυμότειχο.
Η Παναγία Διδυμοτειχίτισσα
Στον Ιερό Ναό του Σωτήρος Χριστού στο Κάστρο Διδυμοτείχου.
…από τους Ουρανούς έρχεται πάλι κοντά μας.
Μαζί Της υπάρχει πάντα ένα φως και μια ελπίδα.
Στις 15 Αυγούστου στη Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως, Τραϊανουπόλεως και Σαμοθράκης πανηγυρίζουν ο ιστορικός Ναός της Παναγίας Κοσμοσώτειρας στις Φέρες που έχει καθιερωθεί ως το Παγκόσμιο Προσκύνημα των απανταχού Θρακών και οι ενοριακοί ναοί Κοιμήσεως Θεοτόκου στην Αισύμη, στον Απαλό, στο Μοναστηράκι, στη Λυκόφη, στη Χώρα Σαμοθράκης και στην Καμαριώτισσα Σαμοθράκης.
Στη Μητρόπολη Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου πανηγυρίζουν οι ενοριακοί ναοί Κοιμήσεως Θεοτόκου Διδυμοτείχου, Κλεισσούς Ορεστιάδας, Κορνοφωλιάς, Κοτρωνιάς, Πετράδων, Βρυσικών, Ελαφοχωρίου, Σιτοχωρίου, Σάκκου, Χελιδόνας, Θεραπειού και Πάλλης.
Καλό Δεκαπενταύγουστο!
