Ξεπέρασαν τα 150, μέχρι την 1η Δεκεμβρίου του 2022, τα σύμφωνα συμβίωσης που σύναψαν στη διάρκεια του έτους (2022) ισάριθμα ζευγάρια στον Έβρο, επιλέγοντας τον συγκεκριμένο τρόπο επισημοποίησης της σχέσης τους. Ο αριθμός είναι τριπλάσιος σε σχέση με τον αντίστοιχο του 2018 και με ανοδική τάση την τελευταία τετραετία, μέσα στην οποία ίσχυσαν για πολύ μεγάλα διαστήματα και τα περιοριστικά μέτρα συναθροίσεων λόγω κορωνοϊού (κυρίως το 2020 και 2021), με συνέπεια να αναβάλλονται γαμήλιες τελετές.
Η παράμετρος αυτή, βέβαια, στην περίπτωση του Έβρου, μάλλον αποτελεί δευτερεύον σκέλος της εξήγησης στην αύξηση των συμφώνων συμβίωσης, αφού τα τελευταία χρόνια, η σύναψή τους έχει αυξηθεί στον νομό και για άλλους λόγους, κυρίως εξυπηρέτησης συνοριακών φυλάκων και εκπαιδευτικών, που μετά τους διορισμούς τους προχώρησαν σε σύμφωνα συμβίωσης με τους/τις συντρόφους τους, ώστε να ισχύσουν μόρια για συνυπηρέτηση. Ληξίαρχοι, δε, των δήμων του νομού, επιβεβαιώνουν στην ΕΡΤ Ορεστιάδας ότι τα σύμφωνα συμβίωσης δεν έχουν αυξηθεί λόγω κάποιας γενικότερης «τάσης», αλλά αποτέλεσαν τον πιο εύκολο γραφειοκρατικά και πιο οικονομικό τρόπο για να μείνουν στον τόπο τους οι νεοδιορισθέντες των δύο κατηγοριών.
151 σύμφωνα συμβίωσης και 409 γάμοι στον Έβρο το 2022
Βάσει των στοιχείων των ληξιαρχείων των δήμων του νομού, μέχρι την 1η Δεκεμβρίου του 2022 τα σύμφωνα συμβίωσης ήταν 151 και οι γάμοι (πολιτικοί και θρησκευτικοί) 409. Αυτό σημαίνει ότι στο άθροισμα των ληξιαρχικών πράξεων για γάμους και σύμφωνα συμβίωσης στη διάρκεια του έτους, η δεύτερη κατηγορία αντιστοιχεί στο 27%. Τα περισσότερα σύμφωνα συμβίωσης συνάφθηκαν στον δήμο Αλεξανδρούπολης, που έφτασαν τα 112, ακολουθεί ο δήμος Ορεστιάδας με 22, ο δήμος Διδυμοτείχου με 9, και οι δήμοι Σαμοθράκης και Σουφλίου είχαν από 4. Σε ό,τι αφορά τους γάμους που εγγράφηκαν στα ληξιαρχεία του Έβρου στη διάρκεια του 2022, οι 240 ήταν στον δήμο Αλεξανδρούπολης, 66 στον δήμο Διδυμοτείχου, 55 στον δήμο Ορεστιάδας, 36 στον δήμο Σουφλίου και 12 στη Σαμοθράκη.
Η περίπτωση της Σαμοθράκης
Στη περίπτωση του δήμου Σαμοθράκης ξεχωρίζουν και 3 γάμοι που έγιναν στη διάρκεια της χρονιάς από ζευγάρια που δεν κατάγονταν από το νησί, αλλά το επέλεξαν ως τόπο επίσημης έναρξης του έγγαμου βίου τους. Δεν ήταν οι πρώτες περιπτώσεις ζευγαριών που επέλεξαν τη Σαμοθράκη για την τέλεση του γάμου τους, αφού και το 2021 υπήρξαν 4 αντίστοιχες περιπτώσεις, και το 2020 άλλη μία, όπως ανέφερε στην ΕΡΤ Ορεστιάδας ο ληξίαρχος του νησιού.
Η πορεία των συμφώνων συμβίωσης στον Έβρο
Πριν από τέσσερα χρόνια, το 2018, τα σύμφωνα συμβίωσης που είχαν συναφθεί στον Έβρο ήταν 49, το 2019 έφτασαν τα 70 και από το 2020 και μετά ο αριθμός τους αρχίζει και γίνεται πλέον τριψήφιος. Η αυξάνουσα πορεία των συμφώνων συμβίωσης διαπιστώνεται και στην έρευνα που έκανε το Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του πανεπιστημίου Θεσσαλίας, παρότι σε αυτήν, η αύξηση που παρατηρείται σε όλη τη χώρα, ειδικά κατά τα έτη 2020 και 2021, αποδίδεται περισσότερο στα περιοριστικά μέτρα της πανδημίας, «που αποθάρρυνε πολλά ζευγάρια να παντρευτούν, εντούτοις δεν αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα για τη σύναψη συμφώνου συμβίωσης», όπως αναφέρεται στην έκθεση συμπερασμάτων της έρευνας. Στον Έβρο, πάντως, όπως διαπιστώνουν ληξίαρχοι των δήμων, το κριτήριο επιλογής των νέων ζευγαριών ήταν περισσότερο “πρακτικό” και συνδέονταν με τις προσλήψεις και στη συνέχεια τις υπηρεσιακές τοποθετήσεις νέων συνοριακών φυλάκων και εκπαιδευτικών, που με την απλούστερη και οικονομικότερη λύση του συμφώνου συμβίωσης ενίσχυαν το αίτημα συνυπηρέτησης με τον/την σύντροφό τους.
Τα διαζύγια
Ήδη 165 ήταν μέχρι την 1η Δεκεμβρίου του 2022 τα διαζύγια που εγγράφηκαν στη διάρκεια του έτους στα ληξιαρχεία των δήμων του Έβρου, αριθμός αυξημένος σε σχέση με τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια. Το 2021 τα διαζύγια στον νομό ήταν 162, το 2020 ήταν 147, το 2019 έφτασαν τα 163 και το 2018 τα 133.
Οι αλλαγές συμπεριφοράς όσον αφορά τον γάμο στην Ελλάδα
Σύμφωνα με την έρευνα που έκανε το Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, την έκθεση συμπερασμάτων της οποίας υπογράφει ο διδάκτωρ Δημογραφίας Γιώργος Κοντογιάννης, μέχρι τα μέσα του 2000 οι πολιτικοί γάμοι στην Ελλάδα αντιστοιχούσαν στο ¼ των τελεσθέντων γάμων. Στα χρόνια που ακολούθησαν το ποσοστό αυτό αυξάνεται αξιοσημείωτα, και πλέον οι πολιτικοί γάμοι φτάνουν το 50%, ενώ ειδικά στην περίοδο του κορωνοϊού (ενδεικτική χρονιά το 2020) το ποσοστό ανέβηκε κι άλλο και έφτασε το 60% περίπου. Την ίδια ώρα, αυξάνεται ταχύτατα ο αριθμός των Συμφώνων Συμβίωσης, τα οποία από 593 που ήταν το 2013, έφτασαν τα 11.429 το 2021. Στα συμπεράσματα της έρευνας ξεχωρίζει και η μέση ηλικία στον πρώτο γάμο, η οποία από τη δεκαετία του ’80 και μετά, αυξάνεται αδιάκοπα. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, έως τα τέλη του 1970 η μέση ηλικία στον πρώτο γάμο ήταν γύρω στα 25 έτη. Τη διετία 2019-2020, η μέση ηλικία των γυναικών που παντρεύονται για πρώτη φορά φτάνει τα 30,5 έτη, ενώ παράλληλα αυξάνεται και το ποσοστό των άγαμων γυναικών. Εκτιμάται ότι το 25% των γυναικών που γεννήθηκαν το 1977-1980 δεν θα κάνει έναν πρώτο γάμο έως τα 50 του έτη.
Πηγή: ΕΡΤ Ορεστιάδας