Ελληνικό «χρώμα» είχαν και φέτος τα ευρωπαϊκά βραβεία New European Bauhaus 2024. H ελληνική ομάδα από τα Δίκαια Έβρου, Cotranspose , διακρίθηκε με την πρόταση “CO-llection-ένα διαδραστικό αρχείο για την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του Β. Έβρου” γιατί όπως δηλώνει «οι ιστορίες μας έχουν σημασία».
Δείτε το βίντεο του πρότζεκτ CO-llection:
Τι είναι η Cotranspose και το πρότζεκτ “CΟ-llection” που βραβεύτηκε
Η Cotranspose είναι ένα πρωτοποριακό καλλιτεχνικό πρόγραμμα, που ξεκίνησε το 2022 από δύο νέες γυναίκες με καταγωγή από τα Δίκαια Έβρου. Η Ελένη Τσομπανίδου και η Ελένη Βουλτσίδου, καλλιτέχνιδες με πολυθεματική δραστηριότητα, προσκαλούν δημιουργούς να συνεργαστούν και να δημιουργήσουν, οικοδομώντας παράλληλα μια βιώσιμη σχέση ανταλλαγής με την ακριτική κοινότητα του Β. Έβρου.
Η πρότασή “CΟ-llection” η οποία διακρίθηκε, όπως αναφέρει η ομάδα, θα καταγράφει και θα διατηρεί τις τοπικές ιστορίες, με τη χρήση ψηφιακών εφαρμογών και εργαστηρίων και συνδέοντας ανθρώπους, με στόχο την αναβίωση της πολιτιστικής κληρονομιάς του Τριγώνου Έβρου, που κινδυνεύει να χαθεί.
«Το πρότζεκτ ξεκίνησε 2 χρονια πριν εγώ και η Ελένη Βουλτζίδου έχουμε καταγωγή από τα Δίκαια Έβρου, μεγαλώσαμε εκεί και φύγαμε γιατί υπήρχαν ελλείψεις ευκαιριών και οι δύο είμαστε στον καλλιτεχνικό τομέα οπότε μετά από μερικά χρόνια που λείπαμε από την περιοχή αποφασίσαμε να γυρίσουμε πίσω και να χρησιμοποιήσουμε όλους τους ανενεργούς χώρους που υπάρχουν εκεί λόγω της αποψίλωσης του πληθυσμού ώστε να φιλοξενήσουμε καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο. Μπορεί να έρθουν εκεί να περάσουν μία περίοδο στην περιοχή και να δουλέψουν με την τοπική κοινωνία σε διάφορα καλλιτεχνικά πρότζεκτ», ανέφερε η ιδρύτρια της ομάδας, Ελένη Τσομπανίδου που βρέθηκε στις Βρυξέλλες για να παραλάβει το βραβείο εκ μέρους της ομάδας.
Η ίδια συμπλήρωσε πως: «Το βραβείο που κερδίσαμε σήμερα είναι συγκεκριμένα για το πρότζεκτ που λέγεται CΟ-llection και είναι μια ιδέα να αξιοποιήσουμε όλους αυτούς τους καλλιτέχνες για να καταγράψουμε τις τοπικές ιστορίες που χάνονται στην περιοχή του Έβρου μαζί με τους ντόπιους και να τους μάθουμε πως να γράφουν και τις δικές τους ιστορίες ώστε να διατηρηθεί η τοπική κληρονομιά και η ιστορία».
Όπως εξήγησε η Ελένη Τσομπανίδου στο Skai.gr η ομάδα κέρδισε το Runner-up, τη δεύτερη θέση της κατηγορίας “Regaining a sense of belonging” που είναι ένα έπαθλο 10.000 ευρώ, ενώ παράλληλα έγιναν μέρος της κοινότητας του New European Bauhaus που ελπίζουν ότι θα τους στηρίξει για να συνεχίζουν τα πρότζεκτ τους.
Ευρωπαία Επίτροπος Ivanova: Συγχαρητήρια στους Έλληνες νικητές, μας δείχνουν πώς μπορούμε να κάνουμε τις ζωές μας πιο όμορφες και βιώσιμες
«Το New European Bauhaus είναι μια καταπληκτική πρωτοβουλία που γιορτάζει την ομορφιά, την περιεκτικότητα και τη βιωσιμότητα όλων όσων μας περιβάλλουν, τους χώρους διαβίωσής μας και τις γειτονιές μας. Eκπληκτικά αποτελέσματα καταπληκτικά έργα. Συγχαρητήρια στους Έλληνες νικητές που μας δείχνουν πως πώς μοιάζει η πράσινη συμφωνία, πως μπορούμε να κάνουμε τις ζωές μας πιο όμορφες, πιο βιώσιμες και πιο πράσινες με πιο ωραίο και αποτελεσματικό τρόπο, υπογράμμισε η Ευρωπαία Επίτροπος για την Καινοτομία, την Έρευνα, τον Πολιτισμό, την Εκπαίδευση και τη Νεολαία, Iliana Ivanova, σε κατ ιδίαν συζήτησή μαζί της στις Βρυξέλλες.
Η ίδια καθώς και η Elisa Ferreira, Ευρωπαία Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων ήταν εκείνες που ανακοίνωσαν και παρέδωσαν τα βραβεία στους νικητές και νικήτριες των φετινών Βραβείων του New European Bauhaus σε τελετή που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή (13 Απριλίου) στις Βρυξέλλες με την παρουσία του Vsevolod Chentsov, Πρέσβη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στόχος ένα ζωντανό αρχείο πολιτιστικής κληρονομιάς στον Έβρο
«Ένιωσα μεγάλο ενθουσιασμό και έμπνευση από όλη τη διαδικασία και τα project που γνώρισα! Ιδιαίτερα το γεγονός ότι κερδίσαμε ήταν μια πολύ θετική έκπληξη και με γέμισε αισιοδοξία για το μέλλον και του δικού μας project», υπογράμμισε χαρακτηριστικά η ιδρύτρια της ομάδας, Ελένη Τσομπανίδου, ενώ σημείωσε πως η διακριση στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο του New European Bauhaus, είναι μεγάλη τιμή και μια σημαντική στήριξη και ενθάρρυνση για το έργο μας στα αποψιλωμένα χωριά του Β. Έβρου, υποστηρίζοντας την ιδεολογία της αειφορίας και της βιωσιμότητας».
Η ίδια ανέφερε ότι το πρότζεκτ ξεκίνησε εθελοντικά και πως πολλές φορές έχουν στήριξη από τοπικούς χορηγούς, συνεργασίες, ενώ τα τελευταία χρόνια και από το υπουργείο πολιτισμού για το φεστιβάλ που διοργανώνουν το καλοκαίρι, καθώς και από ένα πανευρωπαικό δίκτυο, αλλά κατά βάση με τη βοήθεια της τοπικής κοινωνίας, την ομάδας και των υπόλοιπων εθελοντών.
Τονίζεται πως στόχος τους είναι η επαναχρησιμοποίηση ανενεργών κτιρίων μέσω πολιτιστικών και κοινωνικών δράσεων και η αναζήτηση νέων τρόπων αξιοποίησης τους, σε ένα περιβάλλον όπου η τέχνη, η πολιτιστική ανταλλαγή και η κοινωνική συνοχή είναι η κινητήρια δύναμη ενώ η γεωγραφική βάση του προγράμματος στο Β. Έβρο δεν είναι τυχαία. «Πρόκειται για μια περιοχή που πλήττεται σοβαρά από την ερήμωση και διαθέτει πολλούς ανενεργούς χώρους. Εδώ βρίσκεται η καρδιά των εμπνευστών της Cotranspose, και εδώ επιθυμούμε να δημιουργήσουμε μια κοινότητα που θα ακούει, θα δημιουργεί και θα συνδέει. Ένα ζωντανό αρχείο πολιτιστικής κληρονομιάς στον Έβρο», σημειώνει η ομάδα ενδεικτικά.
20 συνολικά οι βραβευθέντες των Βραβείων New European Bauhaus (NEB) 2024
Η Επιτροπή ανακοίνωσε συγκεκριμένα 20 βραβευθέντες των Βραβείων New European Bauhaus (NEB) 2024, για τέταρτη συνεχή χρονιά, που διοργανώνονται με χρηματοδότηση από την Πολιτική Συνοχής.
Αυτά τα βραβεία ανταμείβουν εξαιρετικά έργα και πρωτοβουλίες που συνδυάζουν τη βιωσιμότητα, την ένταξη και την αισθητική, αποδεικνύοντας πώς η μετάβαση στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία μπορεί πρακτικά να εμπλουτίσει τις ζωές των ανθρώπων και των κοινοτήτων. Τα βραβεία απονέμονται σε τέσσερις κατηγορίες και δύο σκέλη: ένα για καθιερωμένα έργα (οι «Νέοι Ευρωπαίοι Πρωταθλητές του Bauhaus») και ένα για πολλά υποσχόμενες πρωτοβουλίες από νεότερους υποψηφίους (τα «New European Bauhaus Rising Stars»).
Η έκδοση του 2024 περιλαμβάνει ένα ειδικό βραβείο για έργα ανασυγκρότησης από την Ουκρανία, καθώς και έντονη εστίαση σε περιφέρειες της ΕΕ που αντιμετωπίζουν κοινωνικοοικονομικούς περιορισμούς ή προκλήσεις από την πράσινη μετάβαση.
Αναλυτικά οι βραβευθέντες των Ευρωπαϊκών Βραβείων Bauhaus 2024
Οι νικητές και οι επιλαχόντες του βραβείου «New European Bauhaus Champions» για ολοκληρωμένα έργα είναι:
- Map4Water: Η πόλη των χιλίων σιντριβανιών (Βοσνία-Ερζεγοβίνη) κέρδισε την ψηφοφορία του κοινού που διεξήχθη σε όλες τις κατηγορίες. Το έργο χαρτογραφεί και βελτιώνει τις δημόσιες βρύσες στο Σεράγεβο, με ευρεία συμμετοχή του κοινού, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών αρχών, των πολιτών και των τουριστών.
- Făget Forest Park; Ο πράσινος πνεύμονας του Cluj (Ρουμανία), νικητής στην κατηγορία «Επανασύνδεση με τη φύση», για τη διαχείριση της αναψυχής και τη διατήρηση ενός μεγάλου δασικού πάρκου.
- Flytevi – Blue Urban Community Garden (Σουηδία), επιλαχούσα στην κατηγορία «Επανασύνδεση με τη φύση», για την ενδυνάμωση των κοινοτήτων με βιώσιμες λύσεις τροφίμων και νερού.
- SET Community Gardens (Ολλανδία), νικητής στην κατηγορία «Αποκτώντας την αίσθηση του ανήκειν», για τη σύνδεση γενεών από διαφορετικά κοινωνικο-πολιτιστικά υπόβαθρα μέσω ενός κοινοτικού κήπου και κέντρου αστικής περμακουλτούρας.
- Concrete to Culture (Βουλγαρία), επιλαχούσα στην κατηγορία «Αποκαθιστώντας την αίσθηση του ανήκειν», για τη μετατροπή ενός συγκροτήματος γραφείων στα περίχωρα της Σόφιας σε ενεργό κοινοτικό χώρο.
- Rooftop Garden (Ισπανία), νικητής στην κατηγορία «Προτεραιότητα των τόπων και των ανθρώπων που το χρειάζονται περισσότερο», για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης των ατόμων με αναπηρία μέσω της κηπουρικής.
- Yes We Camp (Γαλλία), επιλαχούσα στην κατηγορία «Προτεραιότητα των τόπων και των ανθρώπων που το χρειάζονται περισσότερο», για την ενδυνάμωση των κοινοτήτων μέσω πρωτοβουλιών ενεργοποίησης του διαστήματος.
- A Sustainable Campus Transformation (Λουξεμβούργο), νικητής στην κατηγορία «Διαμόρφωση κυκλικού βιομηχανικού οικοσυστήματος και υποστήριξη της σκέψης του κύκλου ζωής», για την ανακαίνιση κτιρίων με χρήση ανακυκλωμένων υλικών για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
- Re-Sourcing Commons (Αυστρία), επιλαχούσα στην κατηγορία «Διαμόρφωση ενός κυκλικού βιομηχανικού οικοσυστήματος και υποστήριξη της σκέψης του κύκλου ζωής», για την προώθηση της βιωσιμότητας με τη χρήση ανακυκλωμένων υλικών και τη διασφάλιση της κοινοτικής συνεργασίας σε ένα δημόσιο πάρκο.
Οι νικητές και οι επιλαχόντες του βραβείου «New European Bauhaus Rising Stars» για πολλά υποσχόμενα concept είναι:
- Regenerative Agriculture Hub (Ισπανία) κέρδισε την ψήφο του κοινού στο σκέλος Rising Stars, για την εστίαση σε βιώσιμες, φιλικές προς το περιβάλλον γεωργικές πρακτικές που προάγουν τη βιοποικιλότητα.
- Cultivating Companionship (Γερμανία), νικητής στην κατηγορία «Επανασύνδεση με τη φύση», για την πρόταση μιας ερευνητικής κατοικίας σε ένα χωράφι με καλαμπόκι για την προώθηση της σχεδιαστικής σκέψης με επίκεντρο τη ζωή για αρχιτέκτονες και αγρότες.
- Hydroscape Lisbon (Πορτογαλία), επιλαχούσα στην κατηγορία «Επανασύνδεση με τη φύση», για τη διερεύνηση του ρόλου του νερού στην ανθεκτικότητα του κλίματος και του κοινοτικού χώρου στην πόλη.
- Cooperative Ownership of Communities (Ουγγαρία), νικητής στην κατηγορία «Ανάκτηση της αίσθησης του ανήκειν», για την προώθηση της οικονομικά προσιτής στέγασης και της ενσωμάτωσης μέσω κυκλικής ανακαίνισης και βιώσιμων πρακτικών.
- Co-llection (Ελλάδα), επιλαχούσα στην κατηγορία «Επανάκτηση της αίσθησης του ανήκειν», για την αναπαράσταση αγροτικών αφηγήσεων μέσω της τέχνης και της συνεργασίας της κοινότητας.
- Community reBuilding (Ουκρανία), νικητής στην κατηγορία «Προτεραιότητα των τόπων και των ανθρώπων που το χρειάζονται περισσότερο», για την ενδυνάμωση των κοινοτήτων της Ουκρανίας με τη δημιουργία ή την αναζωογόνηση Κοινοτικών Κέντρων Δόμησης.
- Teufelsberg Transformation Lab (Γερμανία), επιλαχούσα στην κατηγορία «Προτεραιότητα των τόπων και των ανθρώπων που το χρειάζονται περισσότερο», για πρωτοποριακή συνεργασία καινοτομίας πολιτικής μέσω του Design Thinking.
- Urban_MYCOskin (Πορτογαλία), νικητής στην κατηγορία «Διαμόρφωση ενός κυκλικού βιομηχανικού οικοσυστήματος και υποστήριξη της σκέψης του κύκλου ζωής», για τη μετατροπή των απορριμμάτων σε φιλικό προς το περιβάλλον πολύτιμο υλικό.
- The Station (Βέλγιο), επιλαχών στην κατηγορία «Διαμόρφωση ενός κυκλικού βιομηχανικού οικοσυστήματος και υποστήριξη της σκέψης του κύκλου ζωής», για την πρόταση ενός αυτόνομου σταθμού εργασίας που τροφοδοτείται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τη μετατροπή των εποχιακών εσοδειών.
Οι νικητές και οι επιλαχόντες της «Ειδικής Αναγνώρισης για την προσπάθεια ανασυγκρότησης και ανάκαμψης της Ουκρανίας» είναι:
- Ο Nad Dzherelom από το Δημοτικό Συμβούλιο του Lviv, νικητής, αναγνωρίστηκε για την αποκατάσταση μιας εγκαταλελειμμένης φυσικής περιοχής, για κοινωνική ένταξη με παράλληλη διατήρηση του οικοσυστήματος και της βιοποικιλότητας.
- Leo States, επιλαχών, για την παροχή προσωρινής στέγασης σε εσωτερικά εκτοπισμένους στην Ουκρανία.
Τα 20 βραβευμένα έργα επιλέχθηκαν από 49 φιναλίστ που ενσωματώνουν τις αρχές του Νέου Ευρωπαϊκού Bauhaus. Θα λάβουν ένα χρηματικό έπαθλο έως και 30.000 ευρώ και ένα πακέτο επικοινωνίας που θα τους βοηθήσει να αναπτύξουν περαιτέρω τα έργα τους ή να τα επαναλάβουν σε όλη την Ευρώπη.
Τα Βραβεία 2024 αναγνωρίζουν τις καλύτερες πρωτοβουλίες New European Bauhaus σε τέσσερις κατηγορίες:
- Επανασύνδεση με τη φύση.
- Η ανάκτηση της αίσθησης του ανήκειν.
- Δίνοντας προτεραιότητα στα μέρη και στους ανθρώπους που το χρειάζονται περισσότερο.
- Διαμόρφωση ενός κυκλικού βιομηχανικού οικοσυστήματος και υποστήριξη της σκέψης του κύκλου ζωής.
Δύο είναι παράλληλοι άξονες ανταγωνισμού σε καθεμία από τις τέσσερις κατηγορίες: Οι «Νέοι Ευρωπαίοι Πρωταθλητές του Bauhaus» αφιερωμένοι σε υπάρχοντα και ολοκληρωμένα έργα με σαφή και θετικά αποτελέσματα και το «Νέο Ευρωπαϊκό Bauhaus Rising Stars» αφιερωμένο σε ιδέες που υποβάλλονται από νεαρά ταλέντα ηλικίας 30 ετών ή μικρότερα.
Τι είναι το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους (New European Bauhaus)
Το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους (New European Bauhaus) είναι μια δημιουργική και διεπιστημονική πρωτοβουλία που συνδέει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία με την καθημερινή μας ζωή. Αγωνίζεται για απτές αλλαγές στο έδαφος που βελτιώνουν την καθημερινότητά μας. Επιφέρει βιώσιμες λύσεις για τον μετασχηματισμό του δομημένου περιβάλλοντος και του τρόπου ζωής. Το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους συνδυάζει τη βιωσιμότητα με τον καλό σχεδιασμό για να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ένταξη και την οικονομική προσιτότητα για όλους, με σεβασμό στους διαφορετικούς πολιτισμούς και παραδόσεις της Ευρώπης. Η πρωτοβουλία καλεί όλους τους Ευρωπαίους να φανταστούν και να οικοδομήσουν μαζί ένα βιώσιμο και χωρίς αποκλεισμούς μέλλον που είναι όμορφο για τα μάτια, το μυαλό και την ψυχή μας.
Από την έναρξή του – πριν από τρία χρόνια στην ομιλία της Προέδρου Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σχετικά με την κατάσταση της Ένωσης – το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους έχει εμπνεύσει ένα ισχυρό κίνημα βάσης και μια ενεργή συμμετοχή των κρατών μελών, των περιφερειών και των δήμων σε ολόκληρη την ΕΕ. Προκάλεσε πολυάριθμες δραστηριότητες σε όλα τα κράτη μέλη –σχεδόν 500 αποκλειστικά έργα συνολικά– στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας, της συνοχής, της περιφερειακής και αστικής ανάπτυξης, της ανάπτυξης δεξιοτήτων και του πολιτισμού. Μια ζωντανή κοινότητα με σχεδόν 1.400 μέλη εργάζεται επί του παρόντος σε ολόκληρη την ΕΕ, προσεγγίζοντας εκατομμύρια Ευρωπαίους.