Ντόμινο αντιδράσεων σε όλη την Ευρώπη προκαλεί η απόφαση του Βερολίνου και του Όλαφ Σόλτς, να επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους από τη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου 2024.
Η εν λόγω απόφαση, ουσιαστικά χαρακτηρίζεται ως “νάρκη” στα θεμέλια της Ε.Ε. καθώς στην πράξη καταργεί τη Συνθήκη Σένγκεν. Η κυβέρνηση συνασπισμού του Γερμανού καγκελάριου προχώρησε σε αυτή την κίνηση απελπισίας την περασμένη Τρίτη, στον απόηχο των τοπικών εκλογών στη Θουριγγία και στη Σαξονία, που έδωσαν πολύ μεγάλα ποσοστά στα κόμματα με αντιμεταναστευτική ατζέντα και οδήγησαν τα τρία κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού (Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινους και Φιλελεύθερους) στα όρια της… εξαΰλωσης.
Το μεταναστευτικό είναι το κυρίαρχο ζήτημα στην εσωτερική πολιτική της Γερμανίας, ειδικά μετά την τελευταία επίθεση μετανάστη με μαχαίρι σε περαστικούς, σε κεντρικό σημείο της πόλης Ζόλιγκεν. Ανω του 70% των πολιτών θέλει μια πιο σκληρή αντιμετώπιση των μεταναστών, ενώ η Χριστιανοδημοκρατική Ενωση ζητά να τους απαγορεύεται η είσοδος στη Γερμανία και να απελαύνονται όσοι από αυτούς παρανομούν. Η εσωτερική πίεση, που ενισχύεται από τις αθρόες ροές μεταναστών (άνω των 50.000 τον τελευταίο χρόνο), έχει φέρει την κυβέρνηση Σολτς με την πλάτη στον τοίχο. Τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού αντιμετωπίζουν με τρόμο την προοπτική μιας νέας συντριβής στις τοπικές εκλογές του Βρανδεμβούργου, στις 22 Σεπτεμβρίου, και ενώ θα απομένουν λιγότερο από 12 μήνες μέχρι τις ομοσπονδιακές εκλογές.
Η μονομερής ενέργεια των Γερμανών προκάλεσε, πάντως, οργή σε ολόκληρη την Ευρώπη και οξύτατες αντιδράσεις από τις όμορες χώρες. Ο Αυστριακός υπουργός Εσωτερικών, Γκέρχαρντ Κάρνερ, ανέφερε σε αυστηρούς τόνους ότι η Αυστρία δεν θα δέχεται μετανάστες που απορρίπτονται από τη Γερμανία, ενώ προσέθεσε ότι έχει ήδη δοθεί εντολή στον αρχηγό της ομοσπονδιακής αστυνομίας «να μη διεκπεραιώσει καμία υποδοχή». Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, χαρακτήρισε απαράδεκτη την απόφαση του Βερολίνου να επιβάλει προσωρινά ελέγχους σε όλα τα σύνορα της Γερμανίας, καταγγέλλοντας την «ακύρωση σε μεγάλη κλίμακα» της ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών στον χώρο Σένγκεν. Σε μια ένδειξη έντονης διαμαρτυρίας, ο Ντ. Τουσκ ακύρωσε προγραμματισμένη επίσκεψή του στη Γερμανία και ανακοίνωσε πρωτοβουλίες της Πολωνίας μαζί με την Τσεχία και την Ελβετία, ώστε να υπάρξει αντίδραση.
Εντονα αντέδρασε στη γερμανική απόφαση για επαναφορά των ελέγχων και η Ουγγαρία. Ο προσωπάρχης του πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπαν, Γκέργκελι Γκούλιας, τόνισε πως η απόφαση του Βερολίνου να επιβάλει από τη Δευτέρα μεθοριακούς ελέγχους σημαίνει πως η Γερμανία καταστρέφει την περιοχή ελεύθερης κυκλοφορίας στο εσωτερικό της Ε.Ε. «Πρώτα κατέστρεψε τη Συνθήκη Σένγκεν με το να μην κάνει τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να προστατεύσουν αποτελεσματικά τα εξωτερικά σύνορα και τώρα την καταστρέφει επιβάλλοντας εσωτερικούς μεθοριακούς ελέγχους», υπογράμμισε ο Γκ. Γκούλιας.
Εξαιρετικά αμήχανη ήταν η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που, όσον αφορά τους ελέγχους, συνέστησε στη Γερμανία αυτοί να είναι αναλογικοί και τα μέτρα αυστηρώς έκτακτα. Η γερμανική κυβέρνηση, ούτως ή άλλως, είχε ορίσει ότι οι έλεγχοι, που θα ξεκινήσουν σήμερα, θα έχουν διάρκεια έξι μηνών, για να μην παραβιάσει ευθέως τα σχετικά άρθρα της Συνθήκης Σένγκεν. Όμως, σε δηλώσεις τους, κορυφαία στελέχη του κυβερνητικού συνασπισμού μεταξύ άλλων και η υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας Νάνσι Φέζερ – έχουν προαναγγείλει ότι σκοπεύουν να διατηρήσουν τους ελέγχους για τουλάχιστον δύο χρόνια.
Ανησυχία για τον Έβρο και τα νησία
Την ίδια ώρα, σημειώνεται αύξηση των μεταναστευτικών και των προσφυγικών ροών στη χώρα μας, καθ’ όλη τη διάρκεια της φετινής χρονιάς, είναι δεδομένη και αποτυπώθηκε με σαφήνεια στα πρόσφατα στοιχεία της Frontex. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, που δημοσιοποιήθηκε την Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου, οι αφίξεις μεταναστών και προσφύγων τόσο προς τα θαλάσσια όσο και προς τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας έχουν αυξηθεί σε ποσοστό 39% για το πρώτο οκτάμηνο του 2024, σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Συνολικά, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που έχουν φτάσει στην Ευρώπη από τον «διάδρομο της ανατολικής Μεσογείου» ανήλθαν σε 37.163 από τις αρχές του έτους μέχρι και τα τέλη του Αυγούστου.
