Σε συνεχή αξιολόγηση της κατάστασης ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή, στη σκιά των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, βρίσκεται η κυβέρνηση, με τις αρχές να παραμένουν σε εγρήγορση σε όλα τα επίπεδα, να εντείνουν τους ελέγχους, αλλά και τη συνεργασία για ανταλλαγή πληροφοριών. Το βάρος πέφτει αφενός στον κίνδυνο ευρύτερης σύρραξης στη Μέση Ανατολή, αφετέρου στην εικόνα, που καταγράφεται στα ελληνικά σύνορα, αλλά και στο εσωτερικό, προκειμένου οι αρχές να έχουν πλήρη εικόνα.
Ο κίνδυνος αναζωπύρωσης των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών δεν είναι άμεσος, εξακολουθεί, όμως, να είναι υπαρκτός, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Η εξέλιξη των ισραηλινών επιχειρήσεων στο Λίβανο, η απάντηση του Τελ Αβίβ στην ιρανική πυραυλική επίθεση και η πιθανή ανταπάντηση της Τεχεράνης, που ακολουθούν όσα εδώ και ένα χρόνο διαδραματίζονται στη Γάζα, δημιουργούν ένα μείγμα αστάθειας, που ενισχύει τους φόβους ότι τα εκατομμύρια εκτοπισμένων από τις περιοχές αυτές ίσως τελικά αναζητήσουν δίοδο προς την Ευρώπη. Η διαμόρφωση ενός τέτοιου σκηνικού, θα έφερνε την Ελλάδα πρώτη από όλους, αντιμέτωπη με ένα νέο προσφυγικό κύμα.
Από την κυβέρνηση υπογραμμίζουν ότι δεν είμαστε ακόμη στο σημείο αυτό. Στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ αξιολογήθηκαν όλα τα δεδομένα και εξετάστηκε ο υπάρχων σχεδιασμός, καθώς εκτιμάται ότι η χώρα δεν βρίσκεται προς στιγμήν σε σημείο αυξημένης επικινδυνότητας, ωστόσο οφείλει να είναι προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα. Ο σχεδιασμός βασίζεται σε δύο κεντρικούς άξονες.
Αφενός την ήδη καλή εικόνα, που υπάρχει στη διαχείριση του μεταναστευτικού στο εσωτερικό -με τις δομές να μην είναι υπερπλήρεις για παράδειγμα, καθώς από 93.000 διαμένοντες έχουν απομείνει 21.000- αφετέρου, στη συνέχεια και ενίσχυση της πολιτικής, που ακολουθείται για την προστασία των συνόρων, χερσαίων και θαλάσσιων.
Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση δηλώνει αποφασισμένη να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα, όπως την ολοκλήρωση του φράχτη στον Έβρο, είτε με ευρωπαϊκούς, είτε μόνο με εθνικούς πόρους, παρότι πάγια θέση, που έχει εκφραστεί και στις Βρυξέλλες, είναι ότι το βάρος της φύλαξης των συνόρων θα πρέπει να επιμερίζεται δίκαια. Χαρακτηρίζοντας τον Έβρο ως το ανατολικό σύνορο της Ελλάδας και της Ευρώπης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, από την Ορεστιάδα, υπογράμμισε ότι η απόφαση της κυβέρνησης, τον Μάρτιο του 2020, να προστατεύσει τα σύνορα της χώρας, άλλαξε την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη φυλάει τα σύνορά της.
Ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για διαρκή πίεση στην ΕΕ προκειμένου να εξασφαλιστούν πρόσθετα χρηματοδοτικά εργαλεία, ώστε η φύλαξη των συνόρων να γίνει όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική, σημειώνοντας ότι πρόκειται για μία υπόθεση που αφορά όλη την Ευρώπη. Με τη φράση «όπου υπάρχουν πόλεμοι, υπάρχουν και πρόσφυγες» και ο Νίκος Παναγιωτόπουλος περιέγραψε ουσιαστικά την εκτίμηση της κυβέρνησης. Σημειώνεται ότι τον τελευταίο χρόνο καταγράφονται αυξημένες ροές, αν και στον Έβρο είναι ελαφρώς μειωμένες, γεγονός, που από την κυβέρνηση ερμηνεύεται ως αποτέλεσμα και του Έβρου και της συνεργασίας με την Τουρκία.
Στο κυβερνητικό επιτελείο εκτιμούν ως κρίσιμο το ρόλο της Τουρκίας στην ανακοπή αυτών των μεταναστευτικών κυμάτων, αν τελικά φθάσουμε σε αυτό το σημείο. Το θέμα τέθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στον Ταγίπ Ερντογάν, στη συνάντησή τους, πριν από λίγες ημέρες στη Νέα Υόρκη, με τους δύο ηγέτες να συμφωνούν να συνεχιστεί η συνεργασία των δύο χωρών για την αντιμετώπισή του, ενώ για τον λόγο αυτό, το επόμενο διάστημα ο Νίκος Παναγιωτόπουλος αναμένεται να συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του.
Είναι κομβικό, λοιπόν, το πώς θα αντιδράσει η Τουρκία στο πεδίο, τη στιγμή, που στη γεωπολιτική σκακιέρα, η Άγκυρα λαμβάνει διαφορετική στάση απέναντι στις εξελίξεις σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά και την ελληνική κυβέρνηση. Το μήνυμα, που έχει ήδη στείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και από τη Νέα Υόρκη, είναι ότι επιδίωξη της Αθήνας είναι «να σταματούν οι βάρκες προτού εισέλθουν στο νερό», μιλώντας για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί και τους διαύλους επικοινωνίας, που έχουν αναπτυχθεί με την Άγκυρα.
Προβληματισμός υπάρχει, όμως, και για τη στάση ευρωπαϊκών χωρών, από διαφορετική σκοπιά. Με τη Γερμανία, την Ουγγαρία, την Ιταλία και την Αυστρία, να υψώνουν «τείχη» απέναντι στους παράνομους μετανάστες, να κλείνουν τα σύνορά τους και να βάζουν «φρένο» στην υποδοχή μεταναστών, η εφαρμογή του νέου Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου, που συμφωνήθηκε τον περασμένο Μάιο, δύσκολα μπορεί να αποτελέσει το «ανάχωμα» που θα επιθυμούσε η Ελλάδα ή το εχέγγυο για τη δίκαιη κατανομή των μεταναστευτικών βαρών μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων.
