Η Κινηση πολιτων Save samothraki έχουν ανεβάσει ψήφισμα στο Avaaz (έχει ήδη περι τις 3000 υπογραφές) σε συνέχεια της κίνησης για την δημοσιότητα του θέματος των ΠΙΛΟΤΙΚΩΝ ΥΠΕΡΑΚΤΙΩΝ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ ΣΤΟ ΘΡΑΚΙΚΟ ΠΕΛΑΓΟΣ της αυθαίρετης επιλογής των περιοχών και του αυθαίρετου χαρακτηρισμού τους ως πολιτικά.
ΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ:
Η Σαμοθράκη είναι ένα μικρό νησί 173 τ.χλμ. στο ΒΑ Αιγαίο Πέλαγος, με σημαντική ιστορία και μοναδικό οικοσύστημα, πλούσιο σε τρεχούμενα νερά, υπεραιωνόβια δάση και ενδημικά είδη χλωρίδας και πανίδας, υποψήφιο για ένταξη στο δίκτυο Άνθρωπος και Βιόσφαιρα της UNESCO.
Πριν από μερικά χρόνια επιχειρήθηκε να εγκατασταθεί στο βουνό ΣΑΟΣ το μεγαλύτερο ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ αιολικό πάρκο της μη ηπειρωτικής Ελλάδας με 39 ανεμογεννήτριες και άδειες παραγωγής υβριδικής ενέργειας (συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 110 MW) , στον πυρήνα της περιοχής NATURA 2000 του νησιού. Το έργο αυτό συνάντησε τη σθεναρή αντίσταση των κατοίκων, του Δήμου, Φορέων και επιστημόνων που δραστηριοποιούνται στο νησί, με αποτέλεσμα να ανακληθούν οι αποφάσεις της ΡΑΕ και η περιοχή, σύμφωνα με την Απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΔΦΠΒ/118988/3589, να χαρακτηρισθεί ΑΠΑΤΗΤΟ ΒΟΥΝΟ .
Πρόσφατα, η κυβέρνηση σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, επιχειρεί με νομοθετική ρύθμιση(ν.150/2022 και 5037/2023 αρ164) την εγκατάσταση δύο πιλοτικών υπεράκτιων αιολικών πάρκων στο Θρακικό πέλαγος(το ένα ανατολικά και δυτικά της Σαμοθράκης και το άλλο ανατολικά και δυτικά της Αλεξανδρούπολης – ένα εκ των οποίων ακριβώς εμπρός από τις εκβολές του Δέλτα Έβρου), συνολικής ισχύος 600 MW.
Δεκάδες ανεμογεννήτριες σταθερής έδρασης, ύψους σχεδόν 300 μ.,που θα καλύπτουν έκταση 353 τ.χλμ.,προβλέπεται να τοποθετηθούν σε απόσταση έως και μικρότερη των 2 χλμ. από τις ακτές. Οι περιοχές της Σαμοθράκης και του Έβρου επελέγησαν, χωρίς καμία διαβούλευση με αρμόδιους φορείς (όπως οφείλεται, ανακοίνωση ΕΕ, 2021) και χωρίς καμία προηγούμενη εκτίμηση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων. Μάλιστα, για να παρακαμφθεί αυτή η ασυμβατότητα, οι περιοχές αυτές ονομάστηκαν περιοχές «Πρώτης Επιλογής» και τα έργα «Πιλοτικά» και βάσει του ν. 5037/2023 εξαιρούνται περιβαλλοντικής αδειοδότησης(Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση), όπως απαιτείται σύμφωνα με την Εθνική και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία καθώς βρίσκονται σε περιοχές NATURA (!)
Το έργο, που σημειώνεται ότι σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική χαρακτηρίζεται ασύμφορο(η μέση ταχύτητα ανέμου των 6 ms/s είναι μικρότερη των διεθνώς χρησιμοποιούμενων ορίων) εάν προχωρήσει, αναμένεται να προκαλέσει μια σειρά από αρνητικές επιπτώσεις:
- Τόσο το μέγεθος των μονάδων όσο και η δεσμευμένη περιοχή, μαζί με τη μονάδα του Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης (LNG), μετατρέπει αδικαιολόγητα το Θρακικό πέλαγος από φυσική και προστατευόμενη περιοχή σε θαλάσσια βιομηχανική ζώνη .
- Τα σχεδιαζόμενα αιολικά πάρκα, σε συνδυασμό με τη μονάδα LNG, καλύπτουν και δεσμεύουν πολύτιμο χώρο από το αλιευτικό πεδίο του Θρακικού Πελάγους, το σημαντικότερο αλιευτικό πεδίο της χώρας με 26% της συνολικής αλιευτικής παραγωγής, όπου δραστηριοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά πάνω από 200 σκάφη της παράκτιας αλιείας.
- Μέρος της επιλεγμένης περιοχής βρίσκεται εντός ορίων Περιοχών Περιβαλλοντικού Ενδιαφέροντος (Natura 2000, Θαλάσσιες Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά – ΣΠΠ, Σημαντικές Περιοχές για τα Θαλάσσια Θηλαστικά, Κρίσιμα Ενδιαιτήματα για τα Κητώδη, κλπ.). Τόσο η Σαμοθράκη όσο και η περιοχή του Δέλτα Έβρου αποτελούν επίκεντρα ( hotspots )θαλάσσιας βιοποικιλότητας και μεταναστευτική οδό προστατευόμενων πτηνών, ενώ παρατηρείται εκτεταμένη παρουσία θαλάσσιων θηλαστικών υπερευαίσθητων στον περιβαλλοντικό θόρυβο και λιβαδιών Ποσειδωνίας τα οποία απειλούνται άμεσα από κάθε υποθαλάσσια εγκατάσταση. Μάλιστα, η ίδια η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων παραδέχεται την πιθανότητα Πρόκλησης Σημαντικών Επιπτώσεων στα Είδη Θαλάσσιας Πανίδας και Ορνιθοπανίδας (Παράρτημα ΙΙ, Οδηγία 92/43/ΕΟΚ και Παράρτημα Ι, Οδηγία 2009/147/ΕΚ).
- Η εγκατάσταση σχεδιάζεται σε αποστάσεις έως 1.800μ από την ακτή της Σαμοθράκης και αναμένεται να προκαλέσει ηχορύπανση στην βόρεια και πλέον κατοικημένη περιοχή του νησιού ενώ θα τραυματίσει την αισθητική του τοπίου, συμπεριλαμβανομένης και της αρχαίας πόλης.
- Τα έργα δεν προσθέτουν ανταποδοτικά οφέλη ούτε το παραμικρό οικονομικό κέρδος στην τοπική οικονομία. Επίσης δεν προσφέρουν ενεργειακή επάρκεια ή μείωση στους λογαριασμούς ρεύματος.
- Τέλος το έργο αναμένεται να επηρεάσει δυσμενώς την ένταξη της Σαμοθράκης στο Δίκτυο «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα» της UNESCO (μια προσπάθεια η οποία έχει ξεκινήσει από το 2011 και συνεχίζεται) καθώς η περιοχή βρίσκεται εντός ή σε επαφή με τη θαλάσσια περιοχή NATURA.
Η απόφαση χαρακτηρισμού των πάρκων ως «πιλοτικών» και πρώτης επιλογής για την εγκατάσταση αιολικών ελήφθη ερήμην όλων των τοπικών φορέων, υπονομεύοντας τους θεσμούς και τις διαδικασίες καθώς και την προσπάθεια ορθολογικής ενεργειακής μετάβασης στο άμεσο και απώτερο μέλλον.
Η παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας(ΑΠΕ) είναι επιθυμητή και αναγκαία αλλά πρέπει να επιδιωχθεί στα πλαίσια της ενεργειακής αυτάρκειας του νησιού, με γνώμονα τις ιδιαιτερότητες της Σαμοθράκης, και κάθε τόπου, το σωστό χωροταξικό σχεδιασμό, ευρεία διαβούλευση, συμμετοχή του κοινού και την επιλογή των κατάλληλων ΑΠΕ. Όχι με την μετατροπή ενός μαγικού τοπίου, πόλο έλξης φυσιολατρών από όλον τον κόσμο, στη «μπαταρία» της Ευρώπης!
Η εγκατάσταση τέτοιων, βιομηχανικής φύσης, έργων σε αυτές τις περιοχές, χωρίς στοιχειώδη δημόσια διαβούλευση, παραβιάζει το Εθνικό και Ευρωπαϊκό Περιβαλλοντικό Δίκαιο και εγκυμονεί πολλούς και σοβαρούς κινδύνους για το θαλάσσιο περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα, την αλιευτική οικονομία, τον τουρισμό και την κοινωνία, αλλά και για την ίδια τη δημοκρατία.
Μετά από ενημερωτική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη Σαμοθράκη για το θέμα, το Δημοτικό Συμβούλιο ενέκρινε ομόφωνα ψήφισμα εναντίον της εγκατάστασης των ανεμογεννητριών (Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου 135/18-8-2024) .
Καλούνται όσοι έχουν την τύχη να γνωρίζουν αυτόν τον μοναδικό τόπο αλλά και αυτοί που νοιάζονται για την προστασία της βιοποικιλότητας να ζητήσουν με την υπογραφή τους από:
- την Ελληνική Κυβέρνηση & το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
- την Διοίκηση της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας και Θράκης
- την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης και
- την Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
να προβούν στην ΑΚΥΡΩΣΗ των δύο σχεδιαζόμενων έργων εγκατάστασης ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΥΠΕΡΑΚΤΙΟΥ ΑΙΟΛΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ συνολικής ισχύος 600 MW στο Θρακικό Πέλαγος και να ΤΗΡΗΘΟΥΝ ΑΥΣΤΗΡΑ οι κανόνες της υπάρχουσας νομοθεσίας περί διαβούλευσης, περιβαλλοντικής προστασίας και χωροταξίας για πιθανές μελλοντικές εγκρίσεις περιβαλλοντικών όρων για άδειες εγκατάστασης τέτοιου είδους έργων.
Βοηθήστε με την υπογραφή σας και διαδώστε, ώστε το νέο επιχειρούμενο περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό έγκλημα που επιχειρείται δίπλα από το νησί των Μεγάλων Θεών και της Νίκης με το μανδύα της πράσινης ανάπτυξης, να μην γίνει ποτέ πραγματικότητα.
Save the marine environment of Samothraki!
Samothraki is a small island of 173 km2. in the NE Aegean Sea, with an important history and a unique ecosystem, rich in running waters, centuries-old forests and endemic flora and fauna species, and is a candidate for inclusion in the UNESCO Man and Biosphere network .
A few years ago, an attempt was made to install the largest INDUSTRIAL wind farm in non-mainland Greece with 39 wind turbines and hybrid energy production licenses (total installed capacity of 110 MW ) on SAOS mountain, in the core of the island’s NATURA 2000 area. This plan met with strong resistance from the residents, the Municipality, local and regional authorities and scientists active on the island, and as a result the decisions were revoked and the area, according to the Decision ΥΠΕΝ/ΔΔΦΠΒ/118988/3589, was characterized as a Pristine Mountain.
Recently, the government, in accordance with the National Program for the Development of Offshore Wind Farms, is proceeding with legislation (n.150/2022 and 5037/2023 no.164) to install two pilot offshore wind farms in the Thracian Sea (one east and west of Samothraki and the another east and west of Alexandroupoli – one of which right in front of the mouth of the Evros Delta), with a total capacity of 600 MW .
Dozens of fixed wind turbines, almost 300 m high, will be placed at a distance of up to less than 2 km from the coasts, covering 353 km2. The areas of Samothraki and Evros were chosen, without any consultation with competent bodies (as is required according to EU legislation) and without any prior assessment of the environmental and social impacts . These areas were named “ First Choice” areas and the projects “Pilot” and based on Law 5037/2023 are exempted from environmental licensing (Special Ecological Assessment), as required by National and European Legislation as they are located with in NATURA areas (!)
The project, apart from being unprofitable according to international practice (the average annual wind speed of 6 ms/s[2] is lower than internationally used limits) if it goes ahead, is expected to cause a number of negative impacts:
- The size of the turbines, as well as the area reserved , together with the proposed unit of the Alexandroupoli Independent Natural Gas System (LNG), will transform the Thracian Sea from a natural and protected area into a marine industrial zone , without any prior consultation.
- The planned wind farms, in combination with the LNG unit, reserve valuable space from the fishing grounds of the Thracian Sea, the most important fishing grounds of the country with 26% of the total fishing production, and more than 200 coastal fishing vessels operating.
- Part of the selected area overlaps with Areas of Environmental Interest (Natura 2000, Marine Important Bird Areas – SPA, Important Marine Mammal Areas, Critical Habitats for Cetaceans, etc.). Both Samothraki and the Evros Delta are hotspots of marine biodiversity and a migratory route of protected birds , while there is an extensive presence of marine mammals hypersensitive to environmental noise and Poseidonia meadows which are directly threatened by any underwater installation. In fact, the broad Strategic Environmental Impact Study itself (conducted by the Greek Hydrocarbon and Energy Resource Management Company) admits the probability of Causing Significant Effects on Species of Marine Fauna and Birds (Annex II of Directive 92/43/EEC and Annex I, Directive 2009/147/EC).
- The installation is planned at distances of up to 1,800 m from the coast of Samothraki and is expected to cause noise pollution in the northern and most inhabited area of the island, while it will damage the aesthetics of the landscape, including Palaeopolis, the ancient city .
- There is no planned compensation or any financial benefit to the local economy. The project does not contribute to local energy sufficiency or to reduced electricity bills
- Finally, the project is expected to negatively affect the process of including Samothraki in the UNESCO “ Man and Biosphere” Network (an effort that was initiated in 2011) as the restricted area lies within or in contact with the marine NATURA area.
The decision to designate the parks as “Pilot” and “First Choice” areas for the installation of wind turbines was made unilaterally, undermining the institutions and processes as well as rational efforts of achieving an energy transition in the ffuture.
The production of energy from Renewable Energy Sources is desirable and necessary but must be pursued in the context of the island’s energy self-sufficiency, based on the unique environment of Samothraki, as with all places, the correct spatial planning, broad consultation , public participation and the selection of suitable technologies. Not by turning a magical landscape, a pole of attraction for nature lovers from all over the world, into the “battery” of Europe!
The installation of such industrial projects in these areas, without compliance whith environmental legislation and without elementary public consultation, violates National and European Environmental Law and poses many and serious risks to the marine environment and biodiversity, the fishing economy, tourism and society, but also to democracy itself.
After an informative event held on Samothraki, the Municipal Council unanimously approved a resolution against the installation of the wind turbines (Municipal Council Decision 135/18-8-2024).
We call everyone who have been lucky to get to know this unique place, but also to those who care about the protection of biodiversity, to request with their signature from:
- the Greek Government & the Ministry of Environment and Energy
- the Administration of the Region of North Macedonia and Thrace
- the Decentralized Administration of Macedonia Thrace and
- the European Commission’s Directorate-General for Environment
to CANCEL the two planned INDUSTRIAL OFFSHORE WIND PARK installation projects with a total capacity of 600 MW in the Thracian Sea and to STRICTLY ADHERE to the rules of the existing legislation on consultation, environmental protection and spatial planning for possible future approvals of environmental conditions for permits to install such projects.
Help with your signature and spread the word so that this environmental, social and economic crime being attempted next to the island of the Great Gods and of Nike, disguised as green growth, never becomes a reality.
Resourses:
[1] Majidi Nezhad M., M. Neshat, D. Groppi, P. Marzialetti, A. Heydari, G. Sylaios, D. Astiaso Garcia (2021). A primary offshore wind farm site assessment using reanalysis data: a case study for Samothraki island. Renewable Energy 172, 667-679, https://doi.org/10.1016/j.renene.2021.03.045
Fischer-Kowalski M., M. Löw, D. Noll, P. Petridis, N. Skoulikidis (2020). Samothraki in Transition: A Report on a Real-World Lab to Promote the Sustainability of a Greek Island. Sustainability , 12(5):1932. https://doi.org/10.3390/su12051932
ISAB (2019). Recommendations of the International Scientific Advisory Board to the Association Sustainable Samothraki http://sustainable-samothraki.net/wp-content/uploads/2019/03/24sel_ana_low.pdf
