Την Παρασκευή 11 Απριλίου, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας καλείται να αποφανθεί για τη συνταγματικότητα του νόμου 5094/2024, που επιτρέπει τη λειτουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα.
Με φόντο τη συγκεκριμένη νομοθεσία, πλήθος νομικών, ακαδημαϊκών και πολιτικών παραγόντων εκφράζουν έντονες επιφυλάξεις, ιδίως για τη δυνατότητα ίδρυσης τέτοιων παραρτημάτων σε ευαίσθητες περιοχές όπως η Θράκη και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων ΔΕΠ, πανεπιστημιακοί και ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλος προσέφυγαν στο ΣτΕ, θεωρώντας ότι ο νόμος παραβιάζει το άρθρο 16 του Συντάγματος, το οποίο κατοχυρώνει τον δημόσιο χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Στο στόχαστρο η “ήπια ισχύς” της Τουρκίας
Ιδιαίτερο βάρος αποκτά η υπόθεση λόγω των σχεδιασμών τουρκικών πανεπιστημίων να ιδρύσουν παραρτήματα στην Ελλάδα μέσω ιδιωτικών διαύλων. Η περίπτωση του τουρκικού ιδρύματος MAARIF, που ήδη δραστηριοποιείται σε δεκάδες χώρες και έχει εξαγοράσει ιδιωτικό πανεπιστήμιο στην Αλβανία, ενισχύει τις ανησυχίες για πιθανή “εκπαιδευτική διείσδυση” στη Θράκη.
Σύμφωνα με ειδικούς, ο νόμος δεν προβλέπει ουσιαστικά μέτρα ελέγχου όταν το 100% των μετοχών ενός παραρτήματος ανήκει σε ιδιώτες, ούτε εξασφαλίζεται η αρχή της αμοιβαιότητας – η δυνατότητα, δηλαδή, ίδρυσης ελληνικών ΑΕΙ σε τρίτες χώρες, όπως η Τουρκία.
Το διακύβευμα και η απόφαση του ΣτΕ
Η ερχόμενη απόφαση του ΣτΕ αναμένεται με ενδιαφέρον, καθώς θα κρίνει εάν οι προβλέψεις του νόμου για την αδειοδότηση ξένων πανεπιστημιακών παραρτημάτων είναι συνταγματικά ανεκτές ή όχι. Σε κάθε περίπτωση, η υπόθεση έχει ανοίξει έναν βαθύ διάλογο για την παιδεία, την εθνική κυριαρχία και τα όρια της αγοράς σε κρίσιμους τομείς.
Παρέμβαση Βελόπουλου στη Βουλή
Υπενθυμίζεται πως στο θέμα αναφέρθηκε στη Βουλή και ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, κάνοντας λόγο για “θεσμική κερκόπορτα” που μπορεί να αξιοποιηθεί από την Άγκυρα μέσω εκπαιδευτικών δομών.
«Αν επιτραπεί η ίδρυση παραρτημάτων τουρκικών πανεπιστημίων στη Θράκη, μιλάμε για εθνική υπονόμευση με… νόμιμο μανδύα», δήλωσε χαρακτηριστικά, ενώ κάλεσε την κυβέρνηση να επανεξετάσει άμεσα τις διατάξεις του νόμου.
Η τοποθέτησή του ήρθε ως συνέχεια προηγούμενων σχετικών παρεμβάσεων από τον βουλευτή Έβρου του κόμματος, Πάρη Παπαδάκη, ο οποίος είχε αναρτήσει πρόσφατα:
«Όταν κάποιος σε προδίδει μία φορά, φταίει αυτός. Όταν σε προδίδει δεύτερη, φταις εσύ.»
