Από τη στιγμή που ο ταξιδιώτης θα αφήσει την Εγνατία Οδό και θα στρίψει προς Έβρο, στο πέρασμά του θα συναντήσει δεκάδες χωριά που ο χρόνος τα ερήμωσε από ζωή, νέους και παιδιά.
Οι δρόμοι είναι άδειοι τις περισσότερες ώρες της ημέρας αφού οι λιγοστοί κάτοικοι των χωριών του Έβρου είναι πλέον υπερήλικες, ενώ από νωρίς το βράδυ κλειδαμπαρώνονται στα σπίτια τους παρέα με την τηλεόραση.
Σε ένα από αυτά τα χωριά, στις Καστανιές, που βρέθηκαν στο επίκεντρο της ειδησεογραφίας σε ολόκληρη την Ευρώπη τον Μάρτιο του 2020 όταν χιλιάδες παράτυποι μετανάστες προσπάθησαν να εισβάλουν στην Ελλάδα και η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν πέταξε με ελικόπτερο πάνω από το σημείο συνοδευόμενη από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, η εικόνα της ερήμωσης του τόπου πλέον είναι έντονη.
Όλα τα παραπάνω φιλοξενεί σε άρθρο του η voria.gr
Στο Τελωνείο των Καστανιών η κίνηση την ημέρα που επισκέφτηκε η Voria.gr το χωριό ήταν ελάχιστη αν και τα Σαββατοκύριακα είναι μεγάλη όπως ανέφερε η Μαρία που με την οικογένειά της διατηρεί βενζινάδικο στο πέρασμα προς την Αδριανούπολη.
Το Δημοτικό Σχολείο είναι κλειστό εδώ και χρόνια και στην παιδική χαρά του χωριού δεν υπάρχει ούτε ένα παιδάκι για να παίξει σε αυτήν. Οι δρόμοι άδειοι και τα λιγοστά μαγαζιά παραμένουν – ευτυχώς- ανοικτά περιμένοντας τους πελάτες. Πολλά σπίτια είναι κλειστά, με τα παντζούρια κατεβασμένα, αλλά στα περισσότερα ορθώνονται και ανεμίζουν περήφανα οι ελληνικές σημαίες.
Στις Καστανιές όταν λάμβαναν χώρα τα επεισόδια, οι γυναίκες του χωριού βρίσκονταν κυριολεκτικά στην πρώτη γραμμή. Μαγείρευαν καθημερινά και έστελναν ζεστό και φρεσκομαγειρεμένο φαγητό στους στρατιώτες και τους αστυνομικούς που πάλευαν νυχθημερόν στον φράχτη αποτρέποντας τα χειρότερα.
Δεν ήταν τυχαίο! Οι γυναίκες του Έβρου ήταν και είναι πάντα μπροστά σε κάθε αγώνα για τις ίδιες, τις οικογένειές τους και τον τόπο τους.
Εξάλλου, το φως της Κυράς των Μαρασίων, της Βασιλικής Λαμπίδου- Φωτακάκη που έζησε υψώνοντας καθημερινά την ελληνική σημαία έξω από το σπίτι της στα Μαράσια θα είναι πάντα λαμπερό και οδηγός πολλών γυναικών στον ακριτικό Έβρο!
Κάποιες από αυτές τις γυναίκες – φρουρούς των συνόρων συνάντησε η Voria.gr στο φιλόξενο σπίτι της κ. Μαρίας Μαυρίδου στις Καστανιές που βρίσκεται λίγα μέτρα από τα ελληνοτουρκικά σύνορα.
Ήταν το 1984 όταν μια κάτοικος του χωριού η Κατερίνα Σουργουντζίδου αποφάσισε να δημιουργήσει τον Σύλλογο Κυριών και Δεσποινίδων Καστανιών. Η είδηση της δημιουργίας του Συλλόγου, όπως μας περιγράφει, έπεσε σαν βόμβα στο ακριτικό χωριό. «Τότε να φανταστείτε τα καφενεία ήταν χωρισμένα ανάλογα με τα κόμματα. Άλλο μπλε, άλλο πράσινο κλπ. Παρά τα όσα ακούσαμε ότι δεν θα μπορέσουμε να μαζευτούμε και να κάνουμε τον σύλλογο, εμείς τα καταφέραμε», δήλωσε στη Voria.gr η πρώην -πλέον- πρόεδρος του Συλλόγου η κ. Σουργουντζίδου προσθέτοντας ότι η κινητήριος δύναμη ήταν ότι οι γυναίκες πρέπει να έχουν τη ζωή στα χέρια τους.«Δεν είμαι του πατρός μου, δεν είμαι του αντρός μου, είμαι ο εαυτός μου», είπε.
Το 1986 ο σύλλογος πήρε επίσημα σάρκα και οστά και πραγματοποίησε εκατοντάδες εκδηλώσεις όχι μόνο πολιτιστικού ενδιαφέροντος, αλλά και επί θεμάτων που αφορούν την γυναίκα.
Σήμερα η κ. Σουργουντζίδου έχει παραδώσει τα ηνία του Συλλόγου σε μια άλλη γυναίκα, την Ελένη Τσιομίδου που επέστρεψε στις Καστανιές αφήνοντας την Αθήνα προκειμένου να σταθεί στο πλευρό της άρρωστης μητέρας της.
«Η έλευση της Ελένης ήταν ό,τι καλύτερο θα μπορούσαμε να περιμένουμε, για να συνεχιστεί η δράση του Συλλόγου μας», λέει η πρώην πρόεδρος.
Η νέα πρόεδρος εργαζόταν στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και ήρθε στον γενέθλιο τόπο της με όρεξη να προσφέρει. «Όταν έφυγα, το χωριό είχε 2.000 κατοίκους και τώρα το βρήκα με 500», ανέφερε.
Η κ. Τσιομίδου κατάφερε να ενεργοποιήσει άλλες επτά γυναίκες προκειμένου ο Σύλλογος να αρχίσει και πάλι να δραστηριοποιείται και να πραγματοποιεί εκδηλώσεις αλλά και εκδρομές.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα σύμφωνα με την πρόεδρο του Συλλόγου είναι η φυγή των νέων και η ερήμωση του χωριού. «Οι περισσότεροι πλέον κάτοικοι είναι υπερήλικοι και βιώνουν μεγάλη μοναξιά», είπε ενώ μια άλλη κάτοικος και μέλος του Συλλόγου η Κατερίνα Ανδρεάδου πρόσθεσε και το θέμα της ασφάλειας. Παρότι υπάρχουν τακτικές περιπολίες της Αστυνομίας «επικρατεί φόβος επειδή περνούν πολλοί μετανάστες». «Από νωρίς το βράδυ οι περισσότερες κατεβάζουμε τα παντζούρια και δεν ανοίγουμε σε κανέναν», δήλωσε χαρακτηριστικά με τις άλλες κυρίες να αναφέρουν ότι κάνουν το ίδιο.
Μάλιστα μια εκ των κυριών μας περιέγραψε πρόσφατο περιστατικό, όταν άγνωστοι κατά τη διάρκεια της νύχτας χτυπούσαν επίμονα την πόρτα της και η ίδια προτίμησε να καλέσει συγγενικό της πρόσωπο για να σπεύσει να δει ποιοι ήταν. «Κάλεσα και την Αστυνομία βέβαια, αλλά ο συγγενής μου ήρθε αμέσως», είπε χαρακτηριστικά.
Οι κάτοικοι των Καστανεών διαθέτουν ιατρείο που ανήκει σε οικείο Κέντρο Υγείας ωστόσο τους στεναχωρεί η διακοπή των δρομολογίων του τρένου που άλλοτε περνούσε τακτικά, ενώ τώρα γίνεται μόνο ένα δρομολόγιο την ημέρα. «Αυτό μας δυσκολεύει ειδικά όταν θέλουμε να πάμε στην Αλεξανδρούπολη σε κάποιον γιατρό. Πριν τα δρομολόγια του τρένου ήταν τακτικά και μας βόλευε, τώρα δυσκολευόμαστε. Και με το λεωφορείο τα δρομολόγια δεν είναι τόσο τακτικά όσο θα θέλαμε, αν και όλοι μας είχαμε μάθει να μετακινούμαστε με το τρένο» είπε η κ. Ανδρεάδου.
Η εικόνα της ερήμωσης, αφού δεν υπάρχουν δουλειές και προοπτικές, παρατηρείται και σε άλλα χωριά. Όπως στα Μαράσια που απέμειναν περίπου 80 κάτοικοι, στην Καβύλη περίπου 500, στο Θούριο 470, στη Μεγάλη Δοξιπάρα 220, στο Νέο Χειμώνιο 335 κ.ο.κ.
Οι νέοι έφυγαν και συνεχίζουν να φεύγουν ακόμα και από τις κωμοπόλεις του νομού που έχουν μεγαλύτερο πληθυσμό και είτε πηγαίνουν σε μεγαλουπόλεις, όπως στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη ή και στο εξωτερικό αναζητώντας εργασία και ένα καλύτερο περιβάλλον που θα τους δώσει ευκαιρίες.
Την ίδια ώρα, στην απέναντι πλευρά, στην Αδριανούπολη, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Η ανάπτυξη είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού. Επιχειρήσεις, πανεπιστήμια και οικιστική ανάπτυξη καθημερινά γιγαντώνουν την περιοχή όταν στην ελληνική πλευρά τα χωριά ερημώνουν και οι ελληνικές σημαίες κυματίζουν στις άδειες αυλές των κλειστών σπιτιών.
