Οι εξελίξεις στην πρωτεύουσα του ευαίσθητου για τα εθνικά μας θέματα, νομού Έβρου, αλλάζουν ραγδαία το ειδικό της βάρος και τη γεωστρατηγική της σημασία. Η νέα, για παράδειγμα, μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στην Αλεξανδρούπολη, με σύμπραξη τριών ελληνικών ομίλων, ΔΕΗ, Copelouzos Group και ΔΕΠΑ, την οποία εγκαινιάζει το Σάββατο ο Κυρ. Μητσοτάκης, δεν είναι ακόμη μια επένδυση.
Συνδέεται με την ενεργειακή διπλωματία, είναι μέρος του ρόλου που διεκδικεί να παίξει η Ελλάδα τις επόμενες δεκαετίες στην Αν. Ευρώπη, αφού το μεγαλύτερο μέρος του παραγόμενου ρεύματος θα εξάγεται σε Βουλγαρία, Β. Μακεδονία και Σερβία. Σε καμιά από αυτές τις χώρες δεν προβλέπεται λειτουργία νέων μονάδων που να καλύπτουν τις ανάγκες τους σε ρεύμα, τα επόμενα χρόνια.
Ο τερματικός σταθμός επαναεριοποιήσης υγροποιημένου αερίου (FSRU) δυναμικότητας 5,5 δισ κυβικών μέτρων το χρόνο, επίσης στην πρωτεύουσα του Έβρου, αφορά, σε συνδυασμό με άλλα έργα, στην κάλυψη των αναγκών της Βουλγαρίας, της Αν. Ευρώπης και της Ουκρανίας. Ούτε φυσικά η αναβάθμιση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, με νέους, μεγαλύτερους προβλήτες, σύγχρονο εξοπλισμό και εκβάθυνση της λιμενολεκάνης προκειμένου, πέραν του στρατιωτικού του της ρόλου, να μπορεί να αναλάβει και ρόλο κόμβου μεταφοράς ξηρού φορτίου χύδην, προεξαρχόντων των σιτηρών από την Ουκρανία, αλλά και εμπορευματοκιβωτίων, αφορά τις ανάγκες της εγχώριας οικονομίας.
Το στίγμα της πρωτεύουσας του νομού Έβρου ήταν που ζύγισε και το Μαξίμου τον Νοέμβριο όταν αποφάσισε να ακυρώσει τον διαγωνισμό πώλησης του λιμανιού, το οποίο αποκτά κάθε μέρα που περνά ολοένα και ισχυρότερη προστιθέμενη αξία, όπως δείχνει και η συμφωνία για τη νέα μονάδα ηλεκτροπαραγωγής, την πιο αποδοτική των Βαλκανίων. Τοποθετημένη ακριβώς πάνω στον κόμβο των πηγών και διαδρομών φυσικού αερίου θα μπορεί να προμηθεύεται καύσιμο απευθείας από το FSRU της GasTrade (όμιλος Κοπελούζου), επιτυγχάνοντας σημαντική εξοικονόμηση, χωρίς ρίσκο εφοδιασμού, όπως αυτό που προκάλεσε ο πόλεμος.
Η καινούργια μονάδα ηλεκτρισμού, ισχύος 840 MW, ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός των 182 χλμ, ο τερματικός σταθμός επαναεριοποίησης (FSRU), οι νέες λιμενικές υποδομές, δεν είναι μεμονωμένα και ασύνδετα μεταξύ τους έργα. Αποτελούν τμήμα της ίδιας εξίσωσης που θέλουν την περιοχή, να γίνεται ένας από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς κόμβους της ΝΑ Ευρώπης, εκτός από βασικός κρίκος της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας.
Η ενόχληση της Τουρκίας
Η από κάθε άποψη στρατηγική σημασία της πρωτεύουσας του Έβρου εξηγεί την στάση της Τουρκίας, που με κάθε ευκαιρία εκφράζει την ενόχλησή της για την αναβάθμιση της Αλεξανδρούπολης, με χαρακτηριστικές τις παλαιότερες πτήσεις μαχητικών που παραβιάζοντας τον ελληνικό εναέριο χώρο πέταξαν σε απόσταση 2,5 ν.μ. από το λιμάνι, αφού είχαν κάνει υπέρπτηση στη βραχονησίδα Ζουράφα.
Η Τουρκία είχε προφανώς επιδιώξει να απαντήσει με αυτό τον προκλητικό τρόπο στην επίσκεψη Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον όπου από ελληνικής πλευράς είχε προβληθεί με έντονο τρόπο η γεωστρατηγική αναβάθμιση της Αλεξανδρούπολης ως ενεργειακού κόμβου αλλά και ως σημαντικού διακομετακομιστικού κέντρου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, που χαρακτηρίζεται ως η «Σούδα του Βορρά».
Καθόλου τυχαίο ότι η περιοχή στην οποία είχαν τότε επιχειρήσει τα δυο τουρκικά μαχητικά ήταν εκεί ακριβώς που στα τέλη του 2023 αναμένεται να εγκατασταθεί η πλωτή μονάδα επαναεριοποίησης του LNG (FSRU) από την οποία μέσω υποθαλάσσιου αγωγού το φυσικό αέριο θα φθάνει στην Αλεξανδρούπολη και από εκεί θα μεταφέρεται αρχικά σε Βουλγαρία και Βαλκάνια.
