Σαρωτικές αλλαγές στον κοινοβουλευτικό χάρτη με ηχηρά ονόματα να μένουν εκτός Κοινοβουλίου και νέα κόμματα να πατούν για πρώτη φορά το πόδι τους στο κόκκινο χαλί της Βουλής προμηνύουν οι επικείμενες εθνικές εκλογές της 25ης Ιουνίου. Η προσομοίωση της επόμενης Βουλής, με βάση τις τελευταίες δημοσκοπήσεις αλλά και με το ισχυρό δεδομένο του πρόσφατου εκλογικού αποτελέσματος του Μαΐου, δείχνει ότι οδεύουμε σε επτακομματικό Κοινοβούλιο.
Η κατανομή των εδρών θα γίνει σύμφωνα με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής που δίνει έως 50 έδρες μπόνους στο πρώτο κόμμα. Με βάση τον μέσο όρο όλων των δημοσκοπήσεων, η Ν.Δ. πιθανότατα θα εκλέξει 162 βουλευτές, αυξάνοντας τη δύναμη κατά 16 σε σχέση με τη Βουλή της «μιας ημέρας». Από την άλλη πλευρά, ο ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να χάσει 18 βουλευτές και να πέσει συνολικά στους 53, το ΠΑΣΟΚ να βρεθεί με 32 βουλευτές, το ΚΚΕ με 20, η Ελληνική Λύση με 11, η Πλεύση Ελευθερίας με 12 και η Νίκη με 10.
Ποιοι χάνουν & ποιοι κερδίζουν έδρες στον Εβρο
Οι απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ
Εφόσον επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, ο κατάλογος των ηχηρών ονομάτων του ΣΥΡΙΖΑ που μένουν εκτός Βουλής θα διευρυνθεί με την προσθήκη των Γιάννη Δραγασάκη, Παύλου Πολάκη, Γιάννη Ραγκούση, Γιώργου Τσίπρα, Γιάννη Αμανατίδη, Δώρας Αυγέρη κ.ά. Στο ακραίο δε σενάριο που το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης πάρει έδρες μόνο στον Δυτικό Τομέα Αθήνας και όχι σε Α’ Πειραιά και Ρέθυμνο, όπου κατεβαίνει υποψήφιος ο Αλέξης Τσίπρας, τότε θα μείνει εκτός και η Ρένα Δούρου. Ωστόσο, το σημαντικότερο πρόβλημα για τον ΣΥΡΙΖΑ και τη μελλοντική του πολιτική πορεία, εν όψει μάλιστα των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2024, είναι ότι κινδυνεύει να μείνει χωρίς βουλευτή σε 22 από τις συνολικά 59 εκλογικές περιφέρειες.
Συγκεκριμένα, στη λίστα με τις 9 μονοεδρικές (Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, Λευκάδα, Φλώρινα, Σάμος, Γρεβενά, Καστοριά, Θεσπρωτία, Φωκίδα) και τις 4 περιφέρειες (Λακωνία, Λασίθι, Ρέθυμνο, Χίος), όπου βγήκε 3ο κόμμα, πιθανότατα θα προστεθούν: Δωδεκάνησα, Εβρος, Ημαθία, Καβάλα, Καρδίτσα, Κυκλάδες, Πιερία, Χανιά και Δυτική Αττική. Να σημειωθεί ότι η απουσία κόμματος αξιωματικής αντιπολίτευσης από το 1/3 των εκλογικών νομών δεν έχει προηγούμενο στα μεταπολιτευτικά χρονικά.
Τα μαθηματικά
Η αριθμητική αποτύπωση των νέων κοινοβουλευτικών σχηματισμών συνιστά τον κρίσιμο καταλύτη που θα καθορίσει και τη δυνατότητα της επόμενης Βουλής να προχωρήσει σε θεσμικές τομές που απαιτούν αυξημένη πλειοψηφία. Για παράδειγμα, η έγκριση πρότασης για αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος για να επιτραπεί η λειτουργία μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων απαιτεί πλειοψηφία 180 βουλευτών ώστε στη μεθεπόμενη Βουλή να αναθεωρηθεί με απλή πλειοψηφία 151. Επίσης, η τροποποίηση του νόμου για τη διευκόλυνση της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού απαιτεί πλειοψηφία 200 βουλευτών.
Με βάση τη θετική στάση του ΠΑΣΟΚ και της Ελληνικής Λύσης όταν κατετέθη για πρώτη φορά το 2019 η πρόταση της Ν.Δ. για απρόσκοπτη διευκόλυνση της ψήφου όλων των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους που διαμένουν στο εξωτερικό, η επόμενη Βουλή θα έχει τη δυνατότητα να βρει τουλάχιστον 200 βουλευτές και να άρει όλα τα προσκόμματα. Από την άλλη πλευρά, η κατάρρευση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ περιορίζει σημαντικά το κοινοβουλευτικό αντιπολιτευτικό οπλοστάσιο.
Είναι πιθανό το άθροισμα των βουλευτών που τοποθετούνται αριστερότερα της Ν.Δ., δηλαδή των ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και Πλεύσης Ελευθερίας, να μην πιάνει το όριο των 120, που επιτρέπει στην αντιπολίτευση να συγκροτεί έως δύο εξεταστικές επιτροπές ανά περίοδο ή να επιβάλλει την κλήση προσώπων στις συνεδριάσεις της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας.
Σύμφωνα πάντα με τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων και την τοποθέτησή τους στον μηχανισμό υπολογισμού και κατανομής των εδρών, συνολικά 47 έδρες σε 31 εκλογικές περιφέρειες θα αλλάξουν χέρια, ενώ 28 υποψήφιοι που εξελέγησαν για πρώτη φορά στην αναμέτρηση της 21ης Μαΐου δεν θα καταφέρουν να επανεκλεγούν και θα μείνουν με την εμπειρία της Βουλής της μιας ημέρας.
Η Ν.Δ. κερδίζει 25 έδρες σε 19 περιφέρειες της επαρχίας ενώ χάνει 9 έδρες σε Λεκανοπέδιο και Θεσσαλονίκη, που πάνε στα μικρά νεοεισερχόμενα κόμματα της Πλεύσης Ελευθερίας και της Νίκης. Μεταξύ άλλων και λόγω των παρενεργειών της ενισχυμένης αναλογικής, είναι πιθανό να καταγράψει το απόλυτο σε 6 τετραεδρικές (Καβάλα, Καρδίτσα, Κυκλάδες, Τρίκαλα, Φθιώτιδα, Χανιά).
Από την άλλη, θεωρείται πιθανό να χάσει από 2 έδρες σε Βόρειο και Νότιο Τομέα Αθήνας, Ανατολική Αττική και να μείνουν εκτός οι: Αρια Αγάτσα και Γιώργος Κουμουτσάκος, Ιωάννα Γκελεστάθη και Αναστάσιος Γαϊτάνης, Αικατερίνη Κατσανδρή και Βασιλική Κόλλια, αντίστοιχα. Πιθανό επίσης είναι να χάσει από μία έδρα σε Α’ Αθήνας (Φωτεινή Πιπιλή), Α’ Πειραιά (Νίκος Βλαχάκος) και Β’ Θεσσαλονίκης (Σάββας Αναστασιάδης).
Ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει 18 έδρες σε αντίστοιχες περιφέρειες. Μεταξύ άλλων, χάνει από μία έδρα σε Α’ και Β’ Θεσσαλονίκης (Γιάννης Αμανατίδης και Δώρα Αυγέρη αντίστοιχα), στον Δυτικό Τομέα Αθήνας (Γιάννης Δραγασάκης), στη Β’ Πειραιά (Γιάννης Ραγκούσης) και τη Δυτική Αττική (Γιώργος Τσίπρας). Επίσης είναι πιθανό να χάσει και το σχετικό εκλογικό μέτρο και να απολέσει μία από τις 4 έδρες του επικρατείας αφήνοντας έξω την Πόπη Τσαπανίδου.
Αντίστοιχα, το ΠΑΣΟΚ χάνει 9 έδρες, το ΚΚΕ 6 και η Ελληνική Λύση 5.
Η Πλεύση Ελευθερίας συγκεντρώνει 12 έδρες εκλέγοντας βουλευτές σε σχεδόν όλες τις περιφέρειες των μεγάλων αστικών κέντρων, όπως άλλωστε συμβαίνει με τις μικρότερες Κ.Ο. Πιθανότατα η ομάδα της θα αποτελείται, μεταξύ άλλων, από την ίδια, τους ηθοποιούς Διαμαντή Καραναστάση και Σπύρο Μπιμπίλα, την τραγουδίστρια των Μπλε Τζώρτζια Κεφαλά και τον πρώην αθλητή Σπήλιο Ζαχαρόπουλο.
Τέλος, τουλάχιστον 10 βουλευτές φαίνεται ότι θα έχει η Νίκη, εφόσον μπει στη Βουλή.