Όταν οι ερωτήσεις προκαλούν απειλές, τότε έχεις μάθει πολλά. Κυρίως ποιος φοβάται τι. – Όταν τα ΜΜΕ γίνονται πιο ενοχλητικά από τα ίδια τα προβλήματα, τότε κάποιοι έχουν μάθει να ζουν με τη σιωπή.
Το τελευταίο διάστημα, σε τοπικό επίπεδο, παρατηρείται μια επικίνδυνη μετατόπιση. Όχι απέναντι στα ίδια τα προβλήματα, αλλά απέναντι σε όσους τολμούν να τα αναδεικνύουν.
Αντί η κριτική να γίνεται αφορμή για διάλογο και βελτίωση, αντιμετωπίζεται ως απειλή.
Αντί η ανάδειξη κοινωνικών ζητημάτων να οδηγεί σε λύσεις, προκαλεί ενοχλήσεις και στοχοποιήσεις.
Οι επικείμενες αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΥΑΑ, που έχουν προκαλέσει αναστάτωση στους πολίτες, η καθημερινότητα, η υποβάθμιση βασικών υπηρεσιών και υποδομών, το χάος στην πόλη και για να φτάσουμε στα αυτονόητα… αγέλες αδέσποτων στα Δίκελλα και όχι μόνο, που κάποιοι θέλουν να παρουσιάζουν ως… αστικό ειδύλλιο.
Πίσω από κάθε ένα από αυτά τα ζητήματα, αντί για υπεύθυνες απαντήσεις ή έμπρακτη διόρθωση, υπάρχει δυσφορία απέναντι σε όσους κάνουν το αυτονόητο: να ρωτούν, να καταγράφουν, να ενημερώνουν.
Αντί για λογοδοσία, έρχονται υπαινιγμοί περί «ποινικών ευθυνών».
Αντί για εξηγήσεις, προβάλλεται η κατηγορία ότι «υποκινούνται».
Αντί για αυτοκριτική, επιχειρείται η στοχοποίηση της ενημέρωσης.
Στην πράξη, δεν τιμωρείται η υποτιθέμενη “υποκειμενικότητα”.
Τιμωρείται η ίδια η πράξη της κριτικής.
Η δημοσιογραφία δεν υπάρχει για να διακοσμεί την πραγματικότητα.
Ούτε για να λειτουργεί ως προέκταση της εξουσίας.
Υπάρχει για να φωτίζει ακόμα κι όταν αυτό φέρνει δυσφορία.
Όταν ένας δημοσιογράφος στοχοποιείται επειδή μεταφέρει τη φωνή της κοινωνίας, όταν ένα Μέσο βάλλεται επειδή θέτει ερωτήσεις αντί να χειροκροτεί, τότε το πρόβλημα δεν βρίσκεται στο ρεπορτάζ.
Βρίσκεται σε εκείνους που δεν αντέχουν να αντικρίσουν την πραγματικότητα.
Η κριτική δεν πρέπει να προκαλεί πανικό.
Πρέπει να προκαλεί προβληματισμό.
Η φίμωση και η πίεση δεν οδηγούν σε πρόοδο. Οδηγούν σε μεγαλύτερη δυσπιστία.
Η κοινωνία δεν ζητά σιωπή.
Ζητά αλήθεια.
Ζητά ουσιαστική λογοδοσία.
Ζητά το αυτονόητο δικαίωμα να ξέρει, να κρίνει και να διεκδικεί καλύτερη καθημερινότητα.
Όσο κι αν επιχειρείται να παρουσιαστούν οι κραυγαλέες παραλείψεις ως “λεπτομέρειες”, όσο κι αν κάποιοι προσπαθούν να ντύσουν τα προβλήματα με “ευχάριστες εικόνες”, η κοινωνία βλέπει. Ζει. Αντιλαμβάνεται.
Η πραγματικότητα δεν αλλάζει με πιέσεις.
Ούτε με απειλές.
Ούτε με τη στοχοποίηση της κριτικής φωνής.
Αλλάζει μόνο με αναγνώριση ευθυνών και πράξεις.
Κι όσο κάποιοι επιλέγουν να στοχοποιούν τους αγγελιοφόρους, ή τα ΜΜΕ, τόσο πλησιάζει η στιγμή που θα κληθούν να δώσουν απαντήσεις στα ίδια τα ερωτήματα που σήμερα επιχειρούν να φιμώσουν.
Γιατί τα προβλήματα όπως και οι αλήθειες, ούτε κρύβονται ούτε εξαφανίζονται επειδή κάποιοι κάνουν πως δεν τα βλέπουν.
Η ελεύθερη ενημέρωση, ακόμα και με τα λάθη της, αποτελεί προϋπόθεση για την ύπαρξη μιας υγιούς κοινωνίας.
Όταν αυτή πλήττεται, δεν πληρώνουν το τίμημα μόνο οι δημοσιογράφοι.
Το πληρώνουν πρώτα οι πολίτες που μένουν χωρίς αληθινή πληροφόρηση.
Το πληρώνει η ίδια η κοινωνία που μένει χωρίς μηχανισμούς ελέγχου.
Ο κίνδυνος είναι αλλού: εκεί όπου η σιωπή αγοράζεται φθηνά και το “όλα καλά” γίνεται σύνθημα επιβίωσης.
Όποιος δεν αντέχει τις ερωτήσεις, ας αναρωτηθεί: Μήπως το πρόβλημα δεν είναι αυτοί που ρωτούν, αλλά οι απαντήσεις που δεν έχει να δώσει;
Όσο λοιπόν κάποιοι θα προσπαθούν να μετατρέψουν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης σε πλατφόρμες χειροκροτητών, τόσο πιο αναγκαίο θα γίνεται να θυμίζουμε ότι:
Ο Τύπος δεν γεννήθηκε για να ευχαριστεί.
Γεννήθηκε για να ελέγχει.
Και όποιος δεν αντέχει την κριτική, ας αναρωτηθεί σοβαρά: Μήπως δεν αντέχει την ευθύνη;
