Κλειδί για την ολική απεξάρτηση της Νοτιοανατολικής Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο αποτελούν οι νέες υποδομές εισαγωγής και διαμετακόμισης φυσικού αερίου που αναπτύσσονται στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Παράλληλα, πέρα από τα έργα που βρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησης, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέδωσε την περασμένη εβδομάδα θετική γνωμοδότηση για την κατασκευή του αγωγού EastMed (Κύπρος – Ελλάδα – Ιταλία) προσδιορίζοντας τις προκαταρκτικές περιβαλλοντικές απαιτήσεις το έργου.
Ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός φυσικού αερίου, που αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το καλοκαίρι, η νέα δεξαμενή υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Ρεβυθούσα που επίσης αναμένεται να λειτουργήσει το καλοκαίρι, η πλωτή δεξαμενή υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη το 2023 είναι τα πρώτα έργα στα οποία έκανε ονομαστική αναφορά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις ανακοινώσεις που έγιναν την περασμένη εβδομάδα για το πρόγραμμα RePower EU που αποσκοπεί στην υποκατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου αλλά και των υδρογονανθράκων συνολικά, ανεξαρτήτως προέλευσης, με περαιτέρω ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών, διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, ενίσχυση της εξοικονόμησης ενέργειας.
"Μόνο το 2022 έχουν τεθεί ή θα τεθούν σε λειτουργία έργα κοινού ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest, PCI) με συνολική πρόσθετη ικανότητα μεταφοράς αερίου 20 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως, όπως π.χ. ο αγωγός διασύνδεσης φυσικού αερίου μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας, ο αγωγός διασύνδεσης Πολωνίας-Σλοβακίας, ο αγωγός Βαλτικής μεταξύ Πολωνίας και Δανίας, ο αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB). Οι τερματικοί σταθμοί LNG στην Κύπρο (2 bcm/έτος) και στην Αλεξανδρούπολη στην Ελλάδα (5 bcm/έτος) πρόκειται να λειτουργήσουν το 2023. Επιπλέον, αρκετά PCI αερίου αναμένεται να ολοκληρωθούν τα επόμενα χρόνια, τα οποία περιλαμβάνουν πολλά έργα αποθήκευσης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (Ελλάδα, Ρουμανία, Βουλγαρία) καθώς και το LNG Gdansk στην Πολωνία (τουλάχιστον 6 bcm/έτος). Εξάλλου, η υποστήριξη της επέκτασης του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου στα 20 bcm ετησίως θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξασφάλιση του εφοδιασμού με φυσικό αέριο για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη (Ελλάδα και Ιταλία στην αρχή) και τα Δυτικά Βαλκάνια", τονίζεται στην ανακοίνωση της Κομισιόν.
Τα έργα αυτά, προστίθεται, θα βοηθήσουν την Ευρώπη και τα Βαλκάνια να εξαρτώνται λιγότερο από τις ρωσικές προμήθειες, ενώ επισημαίνεται η ανάγκη επιτάχυνσης των εργασιών για την ολοκλήρωσή τους.
Ο νότιος διάδρομος φυσικού αερίου καταλήγει στον αγωγό ΤΑΡ που διασχίζει τη Β. Ελλάδα από τον Έβρο έως τα σύνορα με την Αλβανία και συνεχίζει με το υποθαλάσσιο τμήμα ως την Ιταλία. Ο ΤΑΡ έχει μεταφορική ικανότητα ύψους 10 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως με δυνατότητα διπλασιασμού στα 20 δισεκατομμύρια.
Σε σχέση με τον αγωγό EastMed το ΥΠΕΝ επισημαίνει στην εγκριτική απόφαση ότι θα πρέπει:
Να επιδιωχθεί η μεγιστοποίηση της συμβατότητας του έργου με τα ευαίσθητα στοιχεία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
Να αποφευχθούν σχεδιαστικές επιλογές που θα ήταν δυνατόν να συμβάλλουν στην πρόκληση διαταραχών του θαλάσσιου περιβάλλοντος, περιλαμβανόμενων των υποθαλάσσιων κατολισθήσεων, της διαταραχής υδριτών μεθανίου κ.ά.
Να ενσωματωθούν στο σχεδιασμό του έργου όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή πρόκλησης σημαντικής υποβάθμισης – ως προς την ποιότητα, την οικολογική αξία, και την έκταση – οικοτόπων κοινοτικής σημασίας.
Να εξεταστεί η δυνατότητα υλοποίησης της εναλλακτικής (Alt2) στην περιοχή που εμπίπτει στο δίκτυο Natura 2000 «Οροπέδιο Φολόης», σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης Κοτυχίου – Στροφυλιάς και Κυπαρισσιακού Κόλπου.
Να εκτιμηθούν αναλυτικά οι αναμενόμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις που απορρέουν από την ευπάθεια του έργου σε κινδύνους σοβαρών ατυχημάτων ή καταστροφών που σχετίζονται με το έργο, περιλαμβανόμενων των γεωκινδύνων του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με την απόφαση ο αγωγός θα έχει συνολική μεταφορική ικανότητα 21 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων το χρόνο. Αποτελείται από:
– Το θαλάσσιο τμήμα Κύπρος – Κρήτη που περιλαμβάνει δύο αγωγούς, μήκους 690 και 740 χιλιομέτρων αντίστοιχα από τα οποία 400 χλμ. βρίσκονται εντός ελληνικής επικράτειας, δυναμικότητας 11 και 10 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αντίστοιχα.
– Σταθμούς μέτρησης και συμπίεσης στην Κρήτη
– Υποθαλάσσια όδευση από την Κρήτη έως την Πελοπόννησο.
– Το χερσαίο τμήμα του αγωγού 48" που διασχίζει την Πελοπόννησο από το σημείο προσαιγιάλωσης νοτιοανατολικά της Π.Ε. Λακωνίας έως το σημείο προσαιγιάλωσης βορειοδυτικά της Π.Ε. Αχαΐας, στη νότια ακτή του Πατραϊκού Κόλπου.
– Τον κλάδο Μεγαλόπολης, που προβλέπεται να συνδέσει τον αγωγό με το Εθνικό Σύστημα στην περιοχή της Μεγαλόπολης (περιοχή Περιβόλια).
– Το υποθαλάσσιο τμήμα του αγωγού που διασχίζει τον Πατραϊκό Κόλπο έως την θέση προσαιγιάλωσης νοτιοδυτικά της Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας.
– Το χερσαίο τμήμα του αγωγού που διασχίζει τη Δυτική Ελλάδα, από τη θέση προσαιγιάλωσης έως το σταθμό συμπίεσης του έργου Ποσειδών στο Φλωροβούνι (νοτιοδυτικά της Π.Ε. Θεσπρωτίας).
