Οι υπόθεση των μαθητών που κατέρρευσαν από κατανάλωση νοθευμένου αλκοόλ σε γνωστό κλαμπ της Λεωφόρου Βουλιαγμένης φέρνει ξανά στη δημόσια συζήτηση την ανεξέλεγκτη κατανάλωση οινοπνευματωδών από ανήλικους, που το τελευταίο διάστημα παίρνει διαστάσεις «μάστιγας».
Τι συμβαίνει, λοιπόν, με την ανεξέλεγκτη κατανάλωση αλκοόλ σε ανήλικους και μάλιστα όταν πρόκειται για «μπόμπες»;
Πόσο έτοιμο είναι το ανοσοποιητικό των νέων, που δεν έχει ωριμάσει ακόμη, να αντέξει την τοξικότητα μιας μεγάλης και αιφνίδιας ποσότητας αλκοόλ;
Κινδυνεύει το καρδιαγγειακό τους σύστημα αλλά και το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα και πόσο αναστρέψιμη είναι μία τέτοια κατάσταση;
Και πόσο μία μόδα ή ο μιμητισμός μπορούν να καταστρέψουν ένα νεαρό παιδί και να παρασύρουν στην οδύνη μία ολόκληρη οικογένεια;
Ο καρδιολόγος Φώτης Πατσουράκος, Αρχίατρος ΕΑ Πρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Καρδιολόγων Ελλάδος και Α’ Αντιπρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθήνας, μιλά για τις επιπτώσεις σε ένα νέο άνθρωπο από την κατανάλωση αλκοόλ και ιδιαίτερα νοθευμένου αλκοόλ.
Όταν ένα ποτό – μπόμπα οδηγεί σε τύφλωση και κώμα
«Ένας έφηβος έχει ανώριμο ακόμη σύστημα, ενώ το πρώτο σημείο στο οποίο θα δράσει το αλκοόλ, είναι το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα», επισημαίνει ο κ. Πατσουράκος, προσθέτοντας:
«Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά, ενώ ο ανώριμος ακόμη οργανισμός ενός έφηβου, δεν μπορεί να διυλήσει ούτε μισό ποτήρι αλκοόλ.
Αντιλαμβάνεστε, ότι εάν το ποτό είναι νοθευμένο, η κατάσταση είναι ακόμη περισσότερο επικίνδυνη και απαιτείται αμεσότητα στην παροχή ιατρικής βοήθειας, καθώς ο νέος άνθρωπος, αλλά και ο ενηλικος, μπορεί να περάσει από τη ναυτία και τη ζάλη, στο κώμα, στην τύφλωση, ή και σε πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας, που συνδέονται με τα νεφρά και το ήπαρ» επισημαίνει ο κ. Πατσουράκος, σημειώνοντας ακόμη, ότι ένα νοθευμένο ποτό, θα προκαλέσει οξεία δηλητηρίαση η οποία μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση αλλά και σε επικίνδυνες αρρυθμίες.
Τα υποκατάστατα του οινοπνεύματος, παράγουν παρόμοια αποτελέσματα με την αιθανόλη όσον αφορά τη μέθη, αλλά είναι παράλληλα πολύ επικίνδυνα.
Μπορούν να προκαλέσουν ναυτία και εμετό, κοιλιακό άλγος, υπνηλία και ζάλη και να οδηγήσουν σε προβλήματα στα νεφρά ή στο ήπαρ, ακόμα και σε κώμα.
Η μεθανόλη ή μεθυλική- αλκοόλη δεν προορίζεται για κατανάλωση από τον άνθρωπο και τυχόν κατανάλωση της μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο ήπαρ, τύφλωση, ακόμη και θάνατο.
Κατά τις πρώτες ώρες ο ασθενής μπορεί να εμφανίζει υπνηλία, αστάθεια και άρση αναστολών.
Ωστόσο, δεδομένου ότι η δηλητηρίαση συμβαίνει στο πλαίσιο της κατανάλωσης οινοπνεύματος, τα συμπτώματα αυτά είναι πιθανό να μην εγείρουν υποψίες.
Το 25% των ποτών διεθνώς, είναι παράνομα
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, υπολογίζει πως το 25% των αλκοολούχων ποτών που καταναλώνονται σε όλο τον κόσμο, είναι παράνομα.
Είναι ενδεικτικό ότι μεταξύ 2017-2019 καταγράφηκαν παγκοσμίως 306 μαζικά περιστατικά νοθείας ποτών με μεθανόλη, έχοντας ως συνέπεια 7.104 άνθρωποι να αρρωστήσουν και 1.888 να πεθάνουν.
Το 90% περίπου της νόθευσης σύμφωνα με τον ΠΟΥ, συμβαίνει στην Ασία.
Αρρυθμίες, κολπική μαρμαρυγή και ανεπάρκεια
Το αμέσως δεύτερο σημείο που θα επηρεαστεί από το αλκοόλ και μάλιστο το νοθευμένο, είναι το καρδιαγγειακό σύστημα.
Το πρώτο πράγμα λοιπόν που θα δημιουργηθεί από την κατανάλωση αλκοόλ, είναι αρρυθμιολογικά προβλήματα, καθώς η οξεία μέθη, προκαλεί ταχυκαρδία και έκτακτες υπερκοιλιακές συστολές.
Αυτό το γεγονός, στη συνέχεια, μπορεί να προκαλέσει κολπική μαρμαρυγή και θρομβώσεις, τονίζει ο συνομιητής μας, σημειώνοντας ότι ένα νοθευμένο ποτό, θα δημιουργήσει πολύ επικίνδυνες αρρυθμίες.
Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Πατσουράκο η χρόνια χρήση αλκοόλ, μπορεί να προκαλέσει διατατική μυοκαρδιοπάθεια, καθώς επηρεάζεται το μυοκάρδιο και μεγαλώνει η καρδιά και έτσι μπορεί να καταλήξει ο άνθρωπος με καρδιακή ανεπάρκεια. Μην ξεχναμε ότι η η καρδιά είναι ένας μυς.
Η Διατατική μυοκαρδιοπάθεια (ΔΜΚ, Dilated Cardiomyopathy – DCM) χαρακτηρίζεται όταν η καρδιά είναι διατεταμένη και οι αντλούσες κοιλότητες συσπώνται με ανεπαρκή τρόπο. Είναι ο πιο συνήθης τύπος μυοκαρδιοπάθειας και αποτελεί το 55-60% όλων των μυοκαρδιοπαθειών της παιδικής ηλικίας.
Η λήψη νερού, διαλύει την τοξικότητα
Σε άλλο σημείο της συζήτησής μας για τον ρόλο του νερού στο αλκοόλ, ο συνομιλητής μας, υποστηρίζει ότι σίγουρα η λήψη άφθονου νερού, βοηθάει σημαντικά στην αναζωογόνηση του ανθρώπου που πίνει, είτε ανήλικου, είτε ενήλικου, καθώς διαλύει την τοξικότητα του αλκοόλ.
«Γι’ αυτό απευθύνω έκκληση, τόσο ως γιατρός, όσο και ως πατέρας, να είμαστε όλοι πολύ προσεκτικοί και να μην αντιμετωπίζουμε το αλκοόλ ως μόδα, ή μιμητισμό, ή μία κοινωνική κατάσταση. Έχουμε υποχρέωση μέσα από την οικογένεια και την κοινωνία συνολικά, να καθοδηγήσουμε τους νέους μας και να τους διδάξουμε το μέτρο σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους».
Ας δούμε στη συνέχεια, μερικά χρήσιμα στοιχεία, που παρουσιάζει το NIH των ΗΠΑ, δηλαδή το National Institute on Alcohol abuse and alcoholism (Eθνικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ για την κατάχρηση του αλκοόλ και του αλκοολισμού) από τις Ιατρούς της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Παναγιώτα Ζαχαράκη (Βιολόγος).
Από τη διασκέδαση στη διαταραχή, στις επιθέσεις και στο θάνατο
Η κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους, σύμφωνα με τα στοιχεία του National Institute on Alcohol Αbuse and Αlcoholism, εγκυμονεί μια σειρά από κινδύνους και αρνητικές συνέπειες, γιατί:
- Προκαλεί πολλούς θανάτους. Το αλκοόλ είναι ένας σημαντικός παράγοντας στους θανάτους ατόμων κάτω των 21 ετών κάθε χρόνο. Αυτό περιλαμβάνει θανάτους από τροχαία ατυχήματα, ανθρωποκτονίες, υπερβολική δόση αλκοόλ, πτώσεις, εγκαύματα, πνιγμούς και αυτοκτονίες.
- Προκαλεί πολλούς τραυματισμούς. Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει ατυχήματα και να τραυματιστούν οι νέοι. Μόνο το 2011, περίπου 188.000 άτομα ηλικίας κάτω των 21 ετών στις ΗΠΑ επισκέφτηκαν νοσοκομείο για τραυματισμούς που σχετίζονται με το αλκοόλ.
- Θολώνει την κρίση. Το ποτό μπορεί να οδηγήσει σε κακές αποφάσεις σχετικά με την ανάληψη κινδύνων, συμπεριλαμβανομένης της μη ασφαλούς σεξουαλικής συμπεριφοράς, της επικίνδυνης οδήγησης και της βίαιης συμπεριφοράς.
- Αυξάνει τον κίνδυνο σωματικής και σεξουαλικής επίθεσης. Η υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος ανηλίκων σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα να γίνει κάποιος θύμα ή θύτης διαπροσωπικής βίας.
- Μπορεί να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα. Το ποτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στους νέους στο σχολείο ή με το νόμο. Η κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται επίσης με τη χρήση άλλων ουσιών.
- Αυξάνει τον κίνδυνο προβλημάτων με το αλκοόλ αργότερα στη ζωή. Η έρευνα δείχνει ότι τα άτομα που αρχίζουν να πίνουν πριν από την ηλικία των 15 ετών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαταραχή χρήσης αλκοόλ αργότερα στη ζωή τους. Για παράδειγμα, οι ενήλικες ηλικίας 26 ετών και άνω που άρχισαν να πίνουν πριν από την ηλικία των 15 ετών έχουν 3,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναφέρουν ότι είχαν διαταραχή χρήσης αλκοόλ το προηγούμενο έτος από εκείνους που περίμεναν μέχρι την ηλικία των 21 ετών ή αργότερα για να αρχίσουν να πίνουν.
- Παρεμβαίνει στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Η έρευνα δείχνει ότι ο εγκέφαλος των ανθρώπων συνεχίζει να αναπτύσσεται μέχρι τα 20 έτη, δηλαδή την νεαρή ενηλικίωση. Το αλκοόλ μπορεί να αλλάξει αυτή την εξέλιξη, επηρεάζοντας δυνητικά τόσο τη δομή όσο και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Αυτό μπορεί να προκαλέσει γνωσιακά ή μαθησιακά προβλήματα, καθώς και να αυξήσει την ευπάθεια για τη χρήση αλκοόλ, ειδικά όταν οι άνθρωποι αρχίζουν να πίνουν σε νεαρή ηλικία και πίνουν πολύ.