Το νομοσχέδιο για το διευρυμένο και ωριμότερο πλέον Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης αναμένεται να κατατεθεί προς διαβούλευση εντός των επόμενων ημερών.
Το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης συμμετέχει, επίσης, στην 30η επετειακή έκθεση AGROTICA, η οποία ξεκίνησε χθες, 1 Φεβρουαρίου, στο εκθεσιακό κέντρο Helexpo στην Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της οποίας θα παρουσιάσει στο κοινό αποτελέσματα ερευνητικών προγραμμάτων και δράσεις, που σχετίζονται με τον ευρύτερο αγροτικό τομέα με κυρίαρχο το EDIH #DigiAgriFood, που αποτελεί τον πρώτο Ευρωπαϊκό Κόμβο Ψηφιακής Καινοτομίας στον τομέα της Αγροδιατροφής στην Ελλάδα και αποτελεί τον επικεφαλής εταίρο.
Με αφορμή τα ανωτέρω, ο Πρύτανης του Δημοκριτείου, δρ Φώτιος Μάρης και νυν Πρόεδρος της Συνόδου Πρυτάνεων, μιλά στο protothema.
«Είναι το πρώτο ελληνικό περιφερειακό πολυεδρικό πανεπιστήμιο: λειτουργεί σε Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη και Ορεστιάδα ενώ μετά την ψήφιση του νόμου, οι τέσσερις έδρες θα γίνουν επτά, με την προσθήκη Καβάλας, Δράμα, Διδυμοτείχου. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα Πανεπιστήμια της χώρας, με ενεργό φοιτητικό πληθυσμό περίπου 29.000 άτομα συνολικά, 510 μέλη ΔΕΠ, 8 σχολές, 20 Τμήματα που καλύπτουν την πλειονότητα των επιστημονικών πεδίων και γεωγραφική ανάπτυξη σε ολόκληρη τη Θράκη».
Στοχεύοντας στην ενίσχυση του αποτυπώματος στην ακαδημαϊκή επικαιρότητα της Ελλάδας, το ΔΠΘ συνοψίζει το όραμά του στη φράση: «Ένα Πανεπιστήμιο, Μία Περιφέρεια». Με διάθεση εξορθολογισμού και επιδεικνύοντας ευελιξία απέναντι στις σύγχρονες απαιτήσεις, ο νυν Πρύτανης, είναι ο εμπνευστής της νέας ‘ταυτότητας’, με την οποία επιδιώκει να ‘επανασυστηθεί’ το Δημοκρίτειο. Οι συζητήσεις του με την πολιτική ηγεσία – τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη αρχικά και τον υπουργό Παιδείας, Κυριάκο Πιερρακάκη στη συνέχεια – ξεκίνησαν μήνες πριν και βήμα-βήμα οικοδομήθηκε το πλαίσιο αναβάθμισης του ΔΠΘ, το οποίο περιλαμβάνεται στο εν λόγω νομοσχέδιο.
Οι αλλαγές
Σύμφωνα με τον Πρύτανη, «θα ενσωματωθούν πέντε Τμήματα, που σήμερα βρίσκονται στο ΔΙΠΑΕ (Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδας) – δύο στην Καβάλα, δύο στη Δράμα και ένα στο Διδυμότειχο».
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τα Τμήματα της Καβάλας, «μεταφέρεται στο ΔΠΘ ως έχει, η Σχολή Θετικών Επιστημών (Τμήμα Φυσικής, Τμήμα Χημείας, Τμήμα Πληροφορικής). Επίσης, το Τμήμα Λογιστικής και το Τμήμα Διοικητικής Τεχνολογίας, τα οποία θα δημιουργήσουν μία νέα σχολή.
Στη Δράμα, έρχονται δύο αλλαγές: το νυν Τμήμα Αγροτικής Βιοτεχνολογίας και Οινολογίας ενσωματώνεται στο ΔΠΘ και μετονομάζεται σε Τμήμα Αμπελουργίας και Οινολογίας, έτσι ώστε να είναι καθετοποιημένο, όπως στις χώρες με σύγχρονες σπουδές στην Οινολογία – Γαλλία, Αμερική. Το Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος – και πάλι του ΔΙΠΑΕ με ελάχιστους φοιτητές σήμερα – έρχεται στο ΔΠΘ και αλλάζει τίτλο: Τμήμα Σπουδών Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Ανθεκτικότητας. Για το συγκεκριμένο, αξιοποιούμε το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού εκεί και ανακατευθύνουμε το Τμήμα προς ένα φλέγον θέμα, έτσι ώστε να βελτιωθεί η ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων, του περιβάλλοντος και να αντιμετωπιστούν επιστημονικά οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής».
«Στο Διδυμότειχο, ιδρύεται ένα εντελώς νέο Τμήμα Ψυχολογίας το Σεπτέμβριο του 2024. Τη συγκεκριμένη ακαδημαϊκή χρονιά, θα λειτουργήσει παράλληλα με το υφιστάμενο παράρτημα της Νοσηλευτικής ενώ την επόμενη, το 2025, η λειτουργία της Νοσηλευτικής μεταφέρεται στην Αλεξανδρούπολη, αφήνοντας μόνο το Τμήμα Ψυχολογίας στο Διδυμότειχο».
Το ‘ταλαιπωρημένο’ Τμήμα Νοσηλευτικής του Διδυμοτείχου, το οποίο ‘φλερτάρει’ εδώ και χρόνια με τη βιωσιμότητα – κάθε χρόνο, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των Πανελληνίων, εντυπωσιάζει ο μονοψήφιος αριθμός των φοιτητών του… – αλλάζει, επίσης.
Επιπροσθέτως, «ιδρύεται Τμήμα Εργοθεραπείας στην πόλη της Κομοτηνής», αναφέρει ο Πρύτανης.
Τα Ινστιτούτα
Το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει, επίσης, τη μεταφορά δύο επιστημονικών Ινστιτούτων στην Καβάλα, τα οποία, αν και είχαν θεσμοθετηθεί, δεν λειτούργησαν ποτέ. Όπως επισημαίνει ο δρ Μάρης, «πρόκειται για το Ινστιτούτο Τουριστικής Ανάπτυξης και Φιλοξενίας και το Ινστιτούτο Πετρελαίου. Θα ενταχθούν στο Πανεπιστημιακό Ερευνητικό Κέντρο του Δημοκριτείου».
Ενισχύονται οι κλασικές σπουδές
Εξαιτίας της μειωμένης επιλεξιμότητας των κλασικών σπουδών κυρίως τα τρία τελευταία χρόνια και της στροφής του ενδιαφέροντος των φοιτητών σε πιο σύγχρονα και τεχνολογικά αντικείμενα, το ΔΠΘ προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες.
«Επιθυμία μας είναι η αναδιάρθρωση να οδηγήσει σε μία σχολή βιώσιμη και παράλληλα, επαναδιατυπώνουμε ορισμένα γνωστικά αντικείμενα», αρχίζει να λέει ο Πρύτανης και προσθέτει: «Κάθε χρόνο έχουμε ολοένα και λιγότερους φοιτητές στο Τμήμα Ιστορίας και Ηθολογίας και το Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων Χωρών. Προκρίνουμε, επομένως, τη λύση μονοτμηματικής Σχολής και οι φοιτητές εντάσσονται κατευθείαν σε Πρόγραμμα Σπουδών, σύμφωνα με όσα ορίζει ο νόμος Κεραμέως σχετικά με το νέο τρόπο διάρθρωσης. Ο φοιτητής, δηλαδή, μπαίνει σε Πρόγραμμα Σπουδών εντός της Σχολής, δεν μπαίνει σε Τμήμα. Στην πραγματικότητα, προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε αυτή την καινοτομία, που εισήγαγε ο νόμος, ‘γιατρεύοντας’ τη μειωμένη επιλεξιμότητα. Διατηρούμε τα αντικείμενα, τα οποία είχαμε, όχι όμως με τη μορφή Τμημάτων αλλά με τη μορφή Προγραμμάτων Σπουδών. Επιπλέον, εισάγουμε ένα νέο Πρόγραμμα Σπουδών: ‘Ψηφιακές Εφαρμογές στις Τέχνες και στον Πολιτισμό’. Με αυτό τον τρόπο, διασώζουμε τα ιστορικά μας Τμήματα, τα οποία δραστηριοποιούνται στα πεδία της Φιλολογίας, της Ιστορίας, της Ανθρωπολογίας συνδυάζοντάς τα με τον Πολιτισμό και τις Τέχνες και, φυσικά, το σύγχρονο ψηφιακό περιβάλλον».
Η φοιτητική μέριμνα, προτεραιότητα για το ΔΠΘ
Μέχρι το 2027, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο φιλοδοξεί να έχει την καλύτερη φοιτητική μέριμνα στη χώρα.
«Τα έργα, που έχουν δημοπρατηθεί είναι τα οκτώ κτίρια της παλιάς φοιτητικής εστίας, η οποία ήδη ανακαινίζεται και έχει συνολική δυναμικότητα 550 κλινών – το πρώτο κτίριο θα δοθεί τώρα, το δεύτερο μετά το καλοκαίρι και συνεχίζουμε. Σε δυόμιση χρόνια από σήμερα, θα έχει ολοκληρωθεί η ανακατασκευή της φοιτητικής στέγης στην Ξάνθη. Στην Κομοτηνή, είχε αναβαθμιστεί η παλιά φοιτητική εστία με 700 κλίνες. Προγραμματίζονται η κατασκευή εστιών με 350 κλίνες στην Κομοτηνή και 360 κλίνες στην Αλεξανδρούπολη, όπου δεν υπάρχει φοιτητική εστία. Στην Ορεστιάδα, υπάρχει ήδη σύγχρονη φοιτητική εστία για 80 παιδιά. Όλες οι εστίες συνδυάζονται με φοιτητικά εστιατόρια.
Η μόνη εκκρεμότητα, είναι η αποπεράτωση των φοιτητικών εστιατορίων στην Ξάνθη και στην Κομοτηνή.
Με βάση τα προαναφερθέντα, μέχρι το 2027 θα έχουμε ολοκληρώσει τη μέριμνα για τη στέγαση και σίτιση των φοιτητών. Σε συνδυασμό, δε, με το ενισχυμένο πλέον στεγαστικό επίδομα, δημιουργούμε μία συνθήκη ότι είμαστε ένα Πανεπιστήμιο, το οποίο είναι σε θέση να υποστηρίξει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις σπουδές φοιτητών μεσαίου ή χαμηλού οικογενειακού εισοδήματος. Θέλουμε – εκτός των άλλων – να είμαστε ένα κοινωνικά ευαίσθητο πανεπιστήμιο», υπογραμμίζει ο Πρύτανης.
Καινοτομία και διεθνοποίηση
Η αμιγώς πανεπιστημιακή θερμοκοιτίδα νεοφυών επιχειρήσεων, που ιδρύθηκε προ διετίας στο Δημοκρίτειο, έχει ήδη αποσπάσει σημαντική διάκριση ενώ οι προσπάθειες για την ενίσχυση της καινοτομίας συνεχίζονται.
Σε ό,τι αφορά τη διεθνοποίηση του Πανεπιστημίου, ο δρ Μάρης αναφέρει: «Έχουμε ήδη συμφωνήσει με το κρατικό Πανεπιστήμιο Silawan στο Κάιρο, την έναρξη κοινού αγγλόφωνου προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών, το οποίο θα πραγματοποιείται εκεί και το τελευταίο εξάμηνο, θα είναι στην Ελλάδα. Συζητάμε για δύο επιπλέον Προγράμματα Σπουδών, το πρώτο για Αθλητισμό και το δεύτερο σχετίζεται με το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών. Προχωρούν, επίσης, ομαλά οι συζητήσεις για συμφωνίες με περίπου πέντε Πανεπιστήμια της Αμερικής – αν και υπάρχει το πρόβλημα των πολύ υψηλών διδάκτρων. Δουλεύουμε, ακόμη, την πρόταση για τη Συμμαχία Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων, όντας ενταγμένοι σε ένα δίκτυο περιφερειακών πανεπιστημίων από 9 χώρες. Ευελπιστούμε μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2024 να έχουμε οριστικοποιήσει τη συμφωνία. Τέλος, τρέχουν συνεργασίες με το Πανεπιστήμιο Lo Ji An στην Κίνα για τρία Προγράμματα Σπουδών».
Το όραμα για το μέλλον
«Ένα Πανεπιστήμιο καινοτόμο, διεθνοποιημένο, κοινωνικά ευαίσθητο και απόλυτα προσαρμοστικό στις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες» – αυτό είναι το προφίλ, που ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του Δημοκριτείου. Προκειμένου, δε, να επιτύχει τους στόχους του, προσβλέπει στην κρατική ενίσχυση. «Για να υποστηριχθεί κατ’ελάχιστον η λειτουργία του Πανεπιστημίου στις επτά πόλεις, έχω ήδη ζητήσει 75 νέες θέσεις ΔΕΠ και 75 νέες θέσεις διοικητικού προσωπικού όλων των κατηγοριών. Όπως και μία στοιχειώδη αύξηση του τακτικού προϋπολογισμού, λόγω ‘εκτόξευσης’ των λειτουργικών εξόδων. Σε κάθε περίπτωση, προέχει το ανθρώπινο δυναμικό – τους άλλους πόρους, θα τους βρούμε από ανταγωνιστικά προγράμματα», τονίζει ο Πρύτανης, για να προσθέσει:
«Θέτουμε μικρούς στόχους, τους οποίους προσπαθούμε να πετυχαίνουμε σιγά σιγά. Πρωτίστως μας ενδιαφέρει, με βάση τους δείκτες κατάταξης, το ΔΠΘ να κινείται μεταξύ του 3ου και 5ου Πανεπιστημίου της χώρας. Όσο για τα Προγράμματα Σπουδών, εφόσον προστεθούν και τα νέα Τμήματα, το μόνο που θα έμενε να ζητήσουμε, θα ήταν η ίδρυση Κτηνιατρικής στο Δημοκρίτειο, στην Αλεξανδρούπολη. Ο λόγος είναι πως οι ζωονόσοι μπαίνουν στην ΕΕ από τα ανατολικά. Επομένως, η Πανεπιστημιακή Σχολή θα λειτουργεί και προστατευτικά για τη δημόσια υγεία – σαν ένα επιστημονικό ανάχωμα για την εξάπλωση ασθενειών».
Μη Κρατικά Πανεπιστήμια – πρόκληση ή απειλή για το Δημοκρίτειο;
«Το Ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο, μετά από τόσες κρίσεις, δεν απειλείται από τίποτε – έχουμε αποκτήσει πολύ μεγάλη ανθεκτικότητα. Αρκεί να αξιοποιήσουμε τις εμπειρίες μας για να προχωρήσουμε», είναι το πρώτο που θα πει ο Πρύτανης, Δρ Φώτης Μάρης για να συνεχίσει: «Δεν στέκομαι αρνητικά απέναντι στα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια. Πιστεύω ότι οποιοσδήποτε ανταγωνισμός θα ενεργοποιήσει περισσότερες δυνάμεις στο Ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο. Παράλληλα, όμως, πρέπει να γίνει σημαντική ενίσχυση στο προσωπικό και στον προϋπολογισμό των ΑΕΙ αλλά και να ρυθμιστεί η λειτουργία των Κολλεγίων, τα οποία σήμερα υπάγονται στο υπουργείο Ανάπτυξης».
Στο τρίπτυχο των ακαδημαϊκών, οικονομικών και κοινωνικών παραμέτρων αναφέρεται ο Πρύτανης του ΔΠΘ, σχετικά με την ίδρυση των Μη Κρατικών Πανεπιστημίων:
«Από ακαδημαϊκής πλευράς, θα πω ‘ναι’ αλλά με συγκεκριμένες προϋποθέσεις – περιμένω να ξεκαθαριστεί το πλαίσιο αδειοδότησης και λειτουργίας από την ΕΘ.Α.Α.Ε., το περιεχόμενο του νομοσχεδίου και ειδικότερα, ο τρόπος εισαγωγής των φοιτητών, εκλογής των συναδέλφων, διάρκειας σπουδών… Θετικό θα είναι το ισοζύγιο, μιλώντας με όρους οικονομικούς. Κοινωνικά, αυτή είναι μία αναγκαία μεταρρύθμιση, πρέπει όμως να γίνει σωστά. Διαφορετικά, μπαίνει ο άλλος στο αεροπλάνο και μέσα σε ένα δίωρο βρίσκεται στην Κύπρο, στη Μπρατισλάβα, στη Φιλιππούπολη ή στη Σόφια».
