Η Ρουμανία ενδιαφέρεται για τον αγωγό πετρελαίου Αλεξανδρούπολη – Μπουργκάς κι εξετάζει το ενδεχόμενο να χρηματοδοτήσει επέκτασή του προς αυτήν. Αυτό αποκαλύπτει σε συνέντευξή του στο Euractiv ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Νικολάι Ντένκοφ, τονίζοντας πως η επέκταση του αγωγού πετρελαίου προς τη Ρουμανία ήταν ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν στην τριμερή συνάντηση των πρωθυπουργών Βουλγαρίας, Ελλάδας και Ρουμανίας στις 9 Οκτωβρίου στη Βάρνα.
Άλλωστε, η Βουλγαρία ενδιαφέρεται να μην περνούν τα δεξαμενόπλοια από τα Στενά του Βοσόπορου, αναζητώντας πιο αξιόπιστες διαδρομές και μέσα μεταφοράς των καυσίμων. Ο Νικολάι Ντένκοφ δήλωσε ότι η Βουλγαρία θα έχει τον έλεγχο του αγωγού πετρελαίου, ώστε η χώρα να μην εξαρτάται από «άλλους παράγοντες».
Μάλιστα, όπως δηλώνει ο Νικολάι Ντένκοφ, «η ιδέα είναι να δημιουργηθεί μια εταιρεία που θα κατασκευάσει τον αγωγό πετρελαίου και θα τον εκμεταλλευτεί, παρόμοια με την εταιρεία του έργου που κατασκεύασε και λειτουργεί τον IGB με την Ελλάδα (ICGB)».
Θα χρησιμοποιηθεί και μέρος της διαδρομής της βουλγαρικής διασύνδεσης φυσικού αερίου με την Ελλάδα, για την οποία υπάρχει ήδη περιβαλλοντική εκτίμηση.
«Συζητάμε ότι ο πετρελαιαγωγός από την Ελλάδα πρέπει να πάει στη Στάρα Ζαγόρα και να γίνει μέρος ολόκληρου του βουλγαρικού βιομηχανικού συγκροτήματος στην περιοχή», πρόσθεσε ο Νικολάι Ντένκοφ.
Από το 1990 η ιδέα της «πετρελαϊκής» ένωσης Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης
Υπενθυμίζεται πως η ιδέα ενός αγωγού πετρελαίου μεταξύ των δύο λιμανιών -Μπουργκάς και Αλεξανδρούπολη- υπήρχε από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το 2007 υπογράφηκε τριμερής συμφωνία στα κεντρικά γραφεία της ρωσικής εταιρείας Transneft για τη δημιουργία εταιρείας η οποία θα αναλάμβανε την κατασκευή του Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη. Στην εταιρεία θα συμμετείχαν εκπρόσωποι της ελληνικής, της βουλγαρικής και της ρωσικής πλευράς. Η ιδέα ήταν ο πετρελαιαγωγός, μήκους 285 χιλιομέτρων, χωρητικότητας έως και 35 εκατομμυρίων τόνων, να μεταφέρει πετρέλαιο, παρακάμπτοντας τον συμφορημένο Βόσπορο. Ωστόσο, το έργο δεν υλοποιήθηκε και τώρα επανέρχεται με το πετρέλαιο να ακολουθεί αντίστροφη πορεία, από την Αλεξανδρούπολη προς το Μπουργκάς.
Η ενδεχόμενη κρίση με τη Lukoil και η ελληνική λύση
Η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Βούλγαρου προέδρου Rumen Radev έβγαλε από τον πάγο την ιδέα, με την πρόθεση να παράσχει εναλλακτικές πηγές πετρελαίου για την πετρελαϊκή Lukoil, καθώς η παρέκκλιση για την εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου διά θαλάσσης στη Βουλγαρία λήγει στα τέλη του 2024.
Κι όλα αυτά διότι, κατά τον Ντένκοφ, η ταχεία απόσυρση της κατά παρέκκλιση εισαγωγής ρωσικού αργού πετρελαίου για το βουλγαρικό διυλιστήριο της ρωσικής εταιρείας Lukoil ενδέχεται ότι θα οδηγήσει σε κρίση την αγορά καυσίμων στην περιοχή των Βαλκανίων.
Αν και πολλοί στη Βουλγαρία φαίνεται να είναι υπέρμαχοι της άμεσης απόσυρσης της κατά παρέκκλισης εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου στη Lukoil, η κυβέρνηση είναι αρνητική και προειδοποιεί για σοβαρούς κινδύνους εάν το βουλγαρικό διυλιστήριο, που είναι το μεγαλύτερο στα Βαλκάνια, αναγκαστεί να σταματήσει τις εργασίες λόγω έλλειψης πετρελαίου.
«Ναι, η αγορά είναι ανοιχτή, ίσως έπειτα από κάποιο χρονικό διάστημα θα μπορέσει να ανακάμψει μέσω των εισαγωγών, ίσως έπειτα από κάποιο χρονικό διάστημα να ξαναρχίσει το διυλιστήριο, αλλά κανείς δεν το έχει κάνει για να ξέρει πόσο κοστίζει και πόσο καιρό θα πάρει. Με όλη την πολιτική και οικονομική αστάθεια -επειδή είναι πρόβλημα για τους ανθρώπους-, οι τιμές μπορεί να αυξηθούν σημαντικά», είπε ο Ντένκοφ.
Μάλιστα, έδωσε ένα παράδειγμα του γεγονότος ότι το διυλιστήριο Lukoil είναι ο μόνος προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων στη Βουλγαρία. «Όποιος υποτιμά αυτούς τους κινδύνους παίζει με τη φωτιά», είπε ο πρωθυπουργός.
Εξηγεί ότι η βουλγαρική κυβέρνηση θα αναπτύξει γρήγορα το έργο για έναν αγωγό πετρελαίου από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης στο Μπουργκάς στο μοντέλο της διασύνδεσης με την Ελλάδα, μέσω του οποίου καύσιμα από το Αζερμπαϊτζάν μπορεί να φτάσουν σε άλλες χώρες των Βαλκανίων.
Ο Ντένκοφ σχολίασε ότι το περιφερειακό ενδιαφέρον για τον πετρελαιαγωγό είναι υψηλό και «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι οικονομικά κερδοφόρος εάν συνδυαστεί με τη λειτουργία του διυλιστηρίου του Μπουργκάς». Αυτό σχετίζεται με τον τρόπο με τον οποίο αξιολογείται η αποτελεσματικότητα και το μέλλον του διυλιστηρίου του Μπουργκάς, είπε ο Ντένκοφ.
Πρόθεση της βουλγαρικής πλευράς είναι η κατασκευή αγωγού για την εξαγωγή των ήδη παραγόμενων καυσίμων και σε περίπτωση προβλήματος στην αγορά, η Βουλγαρία μπορεί γρήγορα να εισάγει από την Ελλάδα.
Ενδιαφέρον για νέους πυρηνικούς σταθμούς από Ελλάδα, Σερβία, Βόρεια Μακεδονία
Επίσης, ο Βούλγαρος πρωθυπουργός αποκάλψε στο Euractiv ότι η Ελλάδα, η Σερβία και η Βόρεια Μακεδονία ενδιαφέρονται να συνάψουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από τις μελλοντικές μονάδες 7 και 8 του Πυρηνικού Σταθμού Kozloduy, που θα χρησιμοποιούν πυρηνικούς αντιδραστήρες AP1000.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το εάν είναι δυνατή η λήψη ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για την κατασκευή των νέων εγκαταστάσεων, ο Ντένκοφ απάντησε ότι αυτό δεν είναι μείζον ζήτημα, επειδή το έργο φαίνεται «αρκετά υποσχόμενο» για το κράτος από οικονομικής άποψης.
«Υπάρχει ενδιαφέρον από διάφορες χώρες. Πρέπει να γίνει ένα μοντέλο για το πώς αγοράζεται η ηλεκτρική ενέργεια. Υπάρχει ενδιαφέρον από Ελλάδα, Βόρεια Μακεδονία και Σερβία, πιθανότατα. Θα πρέπει όμως να αποφασίσουν τι προτιμούν, καθώς πρέπει να αποφασίσουμε τι είναι πιο κερδοφόρο για εμάς -αν θα μπούμε ως επενδυτές στο έργο ή θα είμαστε με σταθερές συμβάσεις για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Απ’ ό,τι ακούω, φαίνεται ότι προτιμούν τη δεύτερη επιλογή, αλλά η συζήτηση είναι ανοιχτή», σχολίασε ο Ντένκοφ.
Πρόσθεσε ότι η Βουλγαρία θα χρησιμοποιήσει τους δύο νέους αντιδραστήρες ως βασικές δυνατότητες του ενεργειακού συστήματος κατά τη σταδιακή εγκατάλειψη του άνθρακα.